Cựu vụ phó Bộ TT&TT: 'Anh em hiểu là phải tạo điều kiện cho AIC trúng thầu'

Cựu Vụ phó Nguyễn Trọng Đường đã đưa ra lời khai với hội đồng xét xử về chỉ đạo của cựu Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông (cũ) Trương Minh Tuấn trong phiên tòa xét xử về vi phạm quy định đấu thầu xảy ra tại bộ này, công ty AIC và các đơn vị liên quan vào ngày 17/3.

Ông Đường, cựu giám đốc Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam (VNCERT) thuộc Bộ TT&TT, khai năm 2016 VNCERT được bộ này giao triển khai dự án mua sắm trang thiết bị và thuê dịch vụ kỹ thuật nhằm theo dõi, phân tích sự cố, tấn công an toàn thông tin trên mạng.

Theo ông, trước khi có đấu thầu, ông Tuấn tổ chức một cuộc họp và giới thiệu về Công ty cổ phần Tiến bộ quốc tế (AIC) và đề cập đến việc AIC giới thiệu về một hệ thống giám sát an toàn thông tin mạng của nước ngoài có giá 300 tỉ đồng.

"Sau đó bị cáo và VNCERT thấy rằng hệ thống của AIC giá quá cao, không tích hợp với hệ thống đang có của trung tâm. Do đó bị cáo đã từ chối không mua của AIC mà đề nghị nâng cấp hệ thống của VNCERT lên để cho nó có chức năng tương đương của AIC và giá chỉ khoảng 100 tỉ," báo Tuổi Trẻ trích lại lời khai của ông Đường.

Sau đó, bộ trưởng nói ''bộ sẽ nhờ AIC xin vốn cho dự án và kinh phí hoạt động, đổi lại bộ phải tạo điều kiện cho AIC.''

Ông Đường cũng khai rằng Bộ TT&TT có văn bản đề nghị Bộ Tài chính cấp vốn 300 tỉ đồng cho dự án, giá trị tương đương hệ thống phần mềm mà AIC giới thiệu trước đó.

"Đây là điều bất thường, thể hiện bộ trưởng duyệt phương án mà AIC chào'', ông tiếp tục khai.

Ông Đường cũng nói rằng ông ''chịu áp lực'' của ông Tuấn và truyền đạt lại với cấp dưới "tạo điều kiện" cho AIC.

Cựu vụ phó khẳng định không có chỉ đạo phải cho AIC trúng thầu nhưng thừa nhận "anh em hiểu là phải tạo điều kiện cho AIC trúng thầu" – một chỉ đạo của ông Tuấn mà ông Đường thừa nhận tại phiên tòa rằng không được thể hiện bằng văn bản nào.

Theo hồ sơ vụ án, ông Tuấn cũng đã có lời khai thể hiện quen biết cựu Chủ tịch AIC Nguyễn Thị Thanh Nhàn, tại giai đoạn điều tra.

Tuy nhiên, ông Tuấn khẳng định không chỉ đạo ông Đường phối hợp với Vụ Kế hoạch - Tài chính tạo điều kiện cho AIC trúng thầu tại VNCERT.

Cơ quan điều tra cho rằng dù ông Đường có lời khai "hiểu ý" ông Tuấn nói ''tạo điều kiện'' cho AIC, nhưng không có tài liệu nào khác chứng minh.

Do vậy, cơ quan này cho rằng chưa đủ căn cứ xem xét trách nhiệm hình sự với ông Tuấn trong vụ án này. Năm 2019, ông Tuấn đã bị tuyên phạt 14 năm tù trong một vụ án khác, liên quan đến vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Tổng Công ty viễn thông Mobifone và các đơn vị có liên quan.

Mặc dù nhà thầu AIC không đáp ứng yêu cầu đánh giá về năng lực hợp đồng và nhân sự chủ chốt, nhưng nhóm bị can chủ đầu tư vẫn lập báo cáo đánh giá AIC đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, và được tham gia mở hồ sơ đề xuất tài chính, cáo trạng vụ án xét xử hôm 17/3 nêu.

Ông Đường sau đó ký quyết định phê duyệt AIC là nhà thầu trúng thầu gói thầu số 8.

Hành vi của ông Đường cũng bị xác định cùng bà Nhàn gây thiệt hại cho nhà nước hơn 17 tỉ đồng, theo cơ quan điều tra.

Tại phiên tòa, ông Đường cho biết Tết năm 2019, ông Nguyễn Hồng Sơn, Phó Tổng Giám đốc Công ty AIC gọi điện hẹn đến chúc Tết, nhưng lúc đó ông Đường không có mặt ở cơ quan.

Sau đó, ông khai nhận được túi quà bên trong có 1 tỉ đồng từ bộ phận lễ tân của cơ quan, thứ mà ông Sơn nói với ông Đường trong một cuộc gọi là tiền cảm ơn VNCERT đã đảm bảo an toàn thông tin cho AIC trong hai năm và giúp đào tạo cán bộ.

"Bị cáo bảo anh Sơn đến lấy về nhưng anh Sơn không đến lấy," báo Pháp Luật trích lại lời khai của ông Đường.

Ông Đường giữ lại và dùng 200 triệu đồng cho mục đích cá nhân. Số tiền còn lại được sử dụng cho việc chi tiền Tết cho các nhân viên VNCERT tham gia dự án.

Hôm 17/3 là ngày đầu tiên trong phiên tòa xét xử vụ án trên, dự kiến sẽ kéo dài tám ngày.

Các quan chức liên quan đến AIC

Ngoài vụ án xử lý vi phạm đấu thầu tại Bộ TT&TT trên, trước đó, một số quan chức đã bị cáo buộc có sai phạm liên quan đến công ty AIC, trong đó có ông Đào Ngọc Dung, hiện là Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo, bộ mới được thành lập trong quá trình tinh gọn bộ máy của Tổng Bí thư Tô Lâm.

Trước đó, vào ngày 19/4/2024, khi còn là Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội (cũ), ông Dung bị Đảng kỷ luật mức khiển trách do liên quan đến việc AIC tham gia các gói thầu.

Trước đó, tại Hội nghị Trung ương 3 Khóa 10 tổ chức vào tháng 7/2006, dưới sự chủ trì của Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh, Đảng đã kỷ luật ông Dung bằng hình thức "khiển trách và phân công công tác khác".

Điều này khiến ông Dung được ghi tên vào lịch sử khi trở thành một ủy viên Trung ương Đảng hai lần bị kỷ luật.

Hiện chưa rõ sai phạm của ông Dung liên quan đến AIC là gì nhưng nhiều quan chức khác hiện không còn trong bộ máy cũng đã bị kỷ luật, thậm chí bị truy tố hình sự vì liên quan đến AIC.

Vào tháng 1/2024, cựu Bí thư, cựu Chủ tịch tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Nhân Chiến đã bị bắt với cáo buộc "nhận hối lộ" liên quan đến công ty AIC.

Trong khi đó, người tiền nhiệm của ông Dung, bà Phạm Thị Hải Chuyền, và ông Huỳnh Văn Tí, cựu Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, đã bị cáo buộc liên quan đến "gói thầu do Công ty Cổ phần Tiến bộ quốc tế (AIC) và các doanh nghiệp trong hệ sinh thái AIC thực hiện".

Bà Chuyền, hiện đã về hưu, cũng bị kỷ luật nhưng với hình thức nặng hơn so với ông Dung là cảnh cáo vì đã "vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy định những điều đảng viên không được làm và trách nhiệm nêu gương, quy chế làm việc".

Ông Tí, cựu Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, cũng chịu hình thức cảnh cáo vì đã "vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy định những điều đảng viên không được làm và trách nhiệm nêu gương, quy chế làm việc, gây hậu quả nghiêm trọng, nguy cơ thất thoát, lãng phí rất lớn ngân sách nhà nước, gây dư luận xấu, làm giảm uy tín của tổ chức đảng và Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội".

Khiển trách là mức kỷ luật nhẹ nhất trong thang bốn mức kỷ luật của Đảng, theo thứ tự từ nhẹ đến nặng là khiển trách, cảnh cáo, cách chức và khai trừ.

Ngoài ra, ông Lê Thanh Hải là một cái tên khác trong hệ sinh thái của AIC.

Vào tháng 5/2024, thông báo của Ủy ban Kiểm tra Trung ương cho biết ông Hải, ông Lê Hoàng Quân và ông Nguyễn Thành Phong vi phạm nghiêm trọng các quy định trong quản lý, sử dụng đất, tài chính, tài sản, đầu tư, quy hoạch, xây dựng ở các dự án do Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và ở các gói thầu, dự án do Công ty AIC thực hiện.

Ông Hải là cựu Ủy viên Bộ Chính trị, cựu Bí thư Thành ủy, cựu Chủ tịch UBND TP HCM.

Ông Quân và ông Phong đều là cựu Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, cựu Phó Bí thư Thành ủy, cựu Chủ tịch UBND thành phố.

'Được bảo vệ nghiêm ngặt ở Đức'

Về phía công ty AIC, nhân vật đáng chú ý nhất là cựu Chủ tịch Nguyễn Thị Thanh Nhàn, người hiện đang bị Việt Nam truy nã và bị truy tố trong năm vụ án hình sự khác nhau.

Ở các vụ trước, bà bị xử vắng mặt và lãnh các mức án gồm 30 năm tù, 24 năm tù và 10 năm tù.

Cả năm vụ án đều lớn và vai trò của bà rất quan trọng để giải quyết vụ án, nhất là qua lời khai của các bị cáo tại tòa cho thấy bà Nhàn là người có mối quan hệ thân thiết với một số lãnh đạo cấp tỉnh và trung ương.

Trước đó, các quan chức an ninh Đức đã nói với Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang trong một chuyến công tác tại Đức vào cuối tháng 10/2024 rằng những vụ việc như vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh (năm 2017) "không được tái diễn'', BBC News Tiếng Việt đưa tin vào tháng 11/2024.

Vào đầu tháng Hai năm nay, một cuộc điều tra của tờ Bild của Đức cho biết bà Nhàn, đang trú ẩn trong một căn nhà không được tiết lộ địa chỉ ở Đức, nơi được cơ quan an ninh nước này bảo vệ nghiêm ngặt.

Trước đây, nơi này từng là một nhà thổ nhỏ với dịch vụ cho thuê phim khiêu dâm ở tầng hầm nhưng sau đó nó đã được cải tạo. Nhiều camera công nghệ cao đã được lắp đặt ở mặt tiền, đèn pha chiếu sáng mọi góc của khuôn viên, và những chiếc limousine bọc thép luôn sẵn sàng trước cửa.

Nhiều cảnh sát vũ trang hạng nặng tuần tra tòa nhà suốt ngày đêm, trong khi các đơn vị đặc nhiệm theo dõi khu vực từ những căn hộ lân cận.

Tờ Bild gọi bà Nhàn là ''người phụ nữ được bảo vệ nghiêm ngặt nhất ở Đức''.

Một cơ quan tình báo nước ngoài được cho là đang săn lùng bà Nhàn, báo này dẫn lại cuộc điều tra từ tờ Taz của Đức.

Bà Nhàn được tờ Bild xác định là đã đến Đức vào mùa hè năm 2023 và tự trình diện với chính quyền.