Đối thoại Shangri-La: Trung Quốc đe dọa một Đài Loan 'ngày càng ly khai'

Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Đổng Quân phát biểu tại Đối thoại Shangri-la ở Singapore, ngày 2 tháng 6 năm 2024

Nguồn hình ảnh, REUTERS/Edgar Su

Chụp lại hình ảnh, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Đổng Quân phát biểu tại Đối thoại Shangri-La ở Singapore, ngày 2 tháng 6 năm 2024

Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Đổng Quân đã chỉ trích “những kẻ ly khai” ở Đài Loan trong một bài phát biểu gay gắt vào Chủ nhật tại phiên Đối thoại Shangri-La.

Mặc quân phục của một đô đốc Hải quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc, ông Đổng cảnh báo rằng viễn cảnh thống nhất hòa bình của Đài Loan đang bị xói mòn và thề rằng hòn đảo này sẽ không bao giờ có được độc lập.

Ông Đổng cũng tuyên bố không cho phép bất kỳ quốc gia nào châm ngòi chiến tranh - nóng hay lạnh - tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

"Chúng tôi sẽ không cho phép bá quyền và chính trị quyền lực gây tổn hại đến khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Chúng tôi cũng không cho phép các cuộc xung đột địa chính trị, chiến tranh lạnh hay chiến tranh nóng xảy ra ở châu Á-Thái Bình Dương. Chúng tôi cũng sẽ không cho phép bất kỳ quốc gia hay thế lực nào gây ra chiến tranh và hỗn loạn ở đây," ông Đổng Quân tuyên bố tại Diễn đàn Shangri-La.

Mỹ-Trung căng thẳng về Đài Loan

Ông Đổng Quân khẳng định Đài Loan là "vấn đề cốt lõi trong các vấn đề cốt lõi" đối với Trung Quốc. Đảng Dân chủ tiến bộ (DPP) cầm quyền tại hòn đảo bị đại lục chỉ trích "ngày càng lún sâu vào con đường ly khai và quyết tâm tẩy trắng việc mình là một phần của Trung Quốc".

Trung Quốc coi Đài Loan dân chủ như một phần lãnh thổ của mình, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ từ phía Đài Bắc.

Tháng trước, Bắc Kinh đã tổ chức các cuộc tập trận xung quanh hòn đảo để thể hiện sự tức giận sau lễ nhậm chức của Tổng thống Lại Thanh Đức, người mà Bắc Kinh gọi là "kẻ ly khai".

Khi ông Lại Thanh Đức nhậm chức, Thời báo Hoàn Cầu nói ông Lại “kiêu ngạo” và “liều lĩnh” và cảnh báo rằng nếu ông Lại Thanh Đức và DPP của ông “duy trì con đường độc lập cho Đài Loan, cuối cùng họ sẽ sụp đổ và cháy rụi”.

Ông Đổng Quân, người đứng đầu Bộ Quốc phòng Trung Quốc, nói tại phiên Đối thoại Shangri-La:

"Những kẻ ly khai đó gần đây đã đưa ra những tuyên bố cuồng tín cho thấy sự bội phản của chúng đối với dân tộc Trung Hoa và tổ tiên. Chúng sẽ bị đóng đinh lên cột ô nhục lịch sử."

Ông Đổng Quân cũng phát biểu rằng, Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc sẽ kiên quyết chống lại các lực lượng độc lập của Đài Loan và "bất kỳ ai dám tách rời Đài Loan khỏi Trung Quốc sẽ bị nghiền nát thành từng mảnh và tự chuốc lấy sự hủy diệt".

Chụp lại video, Liệu Trung Quốc có xâm lược Đài Loan?

Một quan chức Mỹ giấu tên đánh giá bài phát biểu của Đổng không có nhiều điểm mới.

Quan chức này nói: "Trong ba năm liên tiếp, mỗi năm Trung Quốc lại cử một bộ trưởng quốc phòng mới đến Shangri-La. Và năm nào họ cũng đưa ra bài phát biểu hoàn toàn không ăn nhập với thực tế về các hoạt động cưỡng ép của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc trong khu vực. Năm nay cũng không khác gì."

Bài phát biểu của họ Đổng được đưa ra một ngày sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nói với các đại biểu rằng khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương vẫn là trọng tâm chính của Mỹ, ngay cả khi Mỹ phải vật lộn với việc hỗ trợ an ninh cho Ukraine và cuộc chiến ở Gaza.

“Hãy để tôi nói rõ: Hoa Kỳ chỉ có thể an toàn nếu châu Á an toàn,” Austin nói. "Đó là lý do vì sao Mỹ từ lâu đã duy trì sự hiện diện ở khu vực này.”

Đáp lại bài phát biểu của Austin, Trung tướng Trung Quốc Cảnh Kiến Phong cho biết chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Mỹ nhằm mục đích “tạo ra sự chia rẽ, kích động đối đầu và làm xói mòn sự ổn định”.

Một số quan chức Mỹ cho rằng Bắc Kinh đã trở nên bạo gan hơn và gần đây, họ đã phát động cái mà họ mô tả là các cuộc tập trận "trừng phạt" quanh Đài Loan, điều động chiến đấu cơ được trang bị vũ khí hạng nặng và tiến hành các cuộc tấn công mô phỏng sau khi ông Lại Thanh Đức nhậm chức tổng thống Đài Loan.

Khi được hỏi liệu các cuộc tập trận của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc quanh đảo có cho thấy Bắc Kinh thực sự quan tâm đến việc thống nhất hòa bình với Đài Loan hay không, ông Đổng Quân cho biết các lực lượng độc lập của Đài Loan đang "đơn phương thay đổi hiện trạng của eo biển Đài Loan".

Ông nói rằng bài phát biểu nhậm chức vào ngày 20 tháng 5 của lãnh đạo mới của hòn đảo, Lại Thanh Đức, "đã bộc lộ tham vọng tìm kiếm độc lập cho Đài Loan".

Tuy nhiên, phản ứng trước những cuộc tập trận liên tiếp của Trung Quốc quanh Đài Loan thì sự ủng hộ dành cho DPP có xu hướng tăng lên, còn sự ủng hộ dành cho Quốc Dân Đảng “thân thiện với Trung Quốc” lại giảm xuống.

Một trường hợp gần đây hơn là: các cuộc tập trận quân sự diễn ra nhiều tháng trước cuộc bầu cử vào tháng 1 đã đưa ông Lại lên vị trí đứng đầu.

Như vậy, có thể thấy, nếu mục đích của các cuộc tập trận là khiến người dân Đài Loan sợ hãi quay lưng lại với các đảng và các nhà lãnh đạo thách thức Bắc Kinh thì cho đến nay dường như chúng đang có tác dụng ngược lại.

Các khu vực diễn ra tập trận quân sự của Trung Quốc
Chụp lại hình ảnh, Các khu vực diễn ra tập trận quân sự của Trung Quốc gần đây

Chạm đến 'giới hạn' của Bắc Kinh

Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc cũng cáo buộc các thế lực nước ngoài nhúng tay vào "các vấn đề nội bộ" và "cổ vũ cho những kẻ ly khai Đài Loan".

Ông Đổng nói thêm rằng dù Trung Quốc cam kết thống nhất Đài Loan trong hòa bình, thì Quân Giải phóng Nhân dân "sẽ vẫn là lực lượng hùng mạnh bảo vệ việc thống nhất đất nước".

"Chúng tôi sẽ thực hiện các hành động kiên quyết để ngăn chặn nền độc lập của Đài Loan và đảm bảo một âm mưu như vậy không bao giờ đạt được. Chúng tôi rất tin tưởng vào khả năng ngăn chặn Đài Loan độc lập," ông Đổng nói thêm.

Trung Quốc đã nhiều lần giận dữ trước việc Mỹ hỗ trợ Đài Loan, chẳng hạn việc bán vũ khí cho hòn đảo này, ngay cả khi không có quan hệ ngoại giao chính thức.

Ông Đổng gọi việc bán vũ khí là một thách thức đối với "giới hạn" của Trung Quốc.

"Họ đang bán rất nhiều vũ khí cho Đài Loan. Hành vi này gửi đi những tín hiệu rất sai lệch đến các thế lực ly khai của Đài Loan và khiến Đài Loan trở nên rất hung hăng. Tôi nghĩ chúng ta đã rõ ràng rằng mục đích thực sự của thế lực nước ngoài là sử dụng Đài Loan để kiềm chế Trung Quốc."

Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức đã nhiều lần đề nghị đàm phán với Bắc Kinh nhưng bị từ chối. Ông nói chỉ có người dân Đài Loan mới có thể quyết định tương lai của mình.

Hình ảnh trong lễ nhậm chức của ông Lại Thanh Đức (giữa) với sự góp mặt của Tổng thống Thái Anh Văn và Phó Tổng thống đắc cử Tiêu Mỹ Cầm

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh, Lễ nhậm chức của ông Lại Thanh Đức với sự hiện diện của cựu Tổng thống Thái Anh Văn (trái) và Phó Tổng thống Tiêu Mỹ Cầm

Ông Dương Niệm Tổ, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Đài Loan, cho biết Bắc Kinh tuyên bố sẽ theo đuổi sự "thống nhất" bằng cách chinh phục nhân tâm người dân Đài Loan nhưng "hành động của họ chưa đi đôi với lời nói." Ông Dương nói, thay vào đó, Bắc Kinh đang "dùng một cây gậy lớn" (ý nói dùng vũ lực và đe dọa) và "có thái độ đối đầu và mâu thuẫn".

Ông Dương hy vọng Mỹ sẽ duy trì kế hoạch bán vũ khí cho Đài Loan theo đúng lịch trình để hòn đảo này có thể nâng cao khả năng tự vệ.

Trong hai năm qua, Đài Loan đã than phiền về việc Mỹ chậm trễ trong việc giao vũ khí, chẳng hạn như tên lửa phòng không Stinger, do các nhà sản xuất cung cấp cho Ukraine để hỗ trợ nước này trong cuộc chiến chống lại Nga.

Vào năm 1979 Mỹ chấm dứt quan hệ chính thức với chính quyền tại Đài Bắc chuyển qua công nhận chính quyền Bắc Kinh.

Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Đài Loan đã được điều chỉnh bởi Đạo luật Quan hệ Đài Loan, tạo cơ sở pháp lý để Mỹ cung cấp cho Đài Loan các phương tiện tự vệ, nhưng không yêu cầu Mỹ phải hỗ trợ Đài Loan trong trường hợp bị tấn công.

Hoa Kỳ tiếp tục là nguồn cung cấp vũ khí quốc tế quan trọng nhất của Đài Loan, và tình trạng tranh chấp của Đài Loan là nguyên nhân gây hiềm khích thường xuyên giữa Bắc Kinh và Washington.