Nga-Ukraine: Thế giới phải hành động ngay trước mối đe dọa hạt nhân từ Nga - Zelensky
Nguồn hình ảnh, EPA
Hugo Bachega và John Simpson
BBC News, Kyiv
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết các quan chức Nga đã bắt đầu "chuẩn bị tâm thế cho xã hội họ” cho khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân, nhưng ông không tin rằng Nga sẵn sàng để sử dụng chúng.
Trong một cuộc phỏng vấn với BBC, Tổng thống Zelensky phủ nhận đã thúc giục các cuộc tấn công vào Nga, cho rằng phát biểu của ông trước đó đã bị diễn dịch sai.
"Bạn phải sử dụng các biện pháp phản công tự vệ" ông ý chỉ các biện pháp trừng phạt, "không phải tấn công”.
Trong vài tuần gần đây, quân đội Ukraine đã chiếm lại những vùng lãnh thổ rộng lớn nhờ một cuộc phản công thắng lợi, khiến quân Nga phải từ bỏ các vị trí đã trấn giữ lâu nay. Theo những gì Kyiv mô tả về phản ứng của Moscow trước thất bại của họ, Tổng thống Vladimir Putin sáp nhập bốn khu vực bị chiếm đóng một phần của Ukraine.
Các cuộc sáp nhập, bị bác bỏ trên quy mô lớn vì tính bất hợp pháp, làm dấy lên lo ngại về khả năng leo thang trong cuộc chiến kéo dài bảy tháng này. Tổng thống Putin và các quan chức cấp cao khác của Nga đã gợi ý rằng vũ khí hạt nhân - có thể là vũ khí chiến thuật loại nhỏ - có thể được sử dụng để bảo vệ các khu vực này, mặc dù các quan chức phương Tây nói rằng không có bằng chứng nào về việc Moscow chuẩn bị thực hiện những điều đó.
Phát biểu bằng tiếng Anh tại văn phòng tổng thống ở Kyiv, Tổng thống Zelensky nói: "Họ bắt đầu chuẩn bị tâm thế cho xã hội họ. Điều đó rất nguy hiểm.
"Họ chưa sẵn sàng để sử dụng nó. Nhưng họ bắt đầu việc truyền thông. Họ không biết liệu có sử dụng hay không. Tôi nghĩ chỉ nói về nó thôi đã đủ nguy hiểm.”
Sau đó, bằng tiếng Ukraine, ông nói thông qua một phiên dịch viên: "Những gì chúng ta thấy là người Nga có sức mạnh và nắm quyền kiểm soát những thứ như sinh mạng, do đó tôi nghĩ rằng nguy cơ sử dụng vũ khí hạt nhân không phải là chắc chắn như một số chuyên gia nói, bởi vì họ hiểu rằng đó là nước cờ một đi không trở lại, không chỉ là lịch sử của đất nước họ, mà còn là cá nhân mỗi người.”
Tuy nhiên, ông phủ nhận đã kêu gọi tấn công vào Nga trong một sự kiện trực tuyến hôm thứ Năm. Ông cho biết từ ngữ mà ông nói bằng tiếng Ukraine đã bị hiểu sai.
Bình luận ban đầu bị phát ngôn viên Điện Kremlin - Dmitry Peskov, cáo buộc đó là "lời kêu gọi bắt đầu một cuộc chiến tranh thế giới khác", trong khi Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói họ đã chứng minh lý do vì sao Nga đã đúng khi phát động chiến dịch ở Ukraine.
"Sau bản dịch đó," Tổng thống Zelensky nói, "họ [người Nga] đã làm theo cách của họ, cách có lợi cho họ và bắt đầu tái diễn dịch nó theo các hướng khác.”
Cuộc phỏng vấn diễn ra vài giờ sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden nói rằng lời đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân của Nga đã đưa thế giới đến gần sự kiện như trong phim "Armageddon" hơn bất kỳ lúc nào, kể từ Cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba trong Chiến tranh Lạnh.
Tổng thống Zelensky nói rằng phải hành động ngay bây giờ, vì các đe dọa của Nga là “hiểm hoạ cho cả hành tinh". Ông cho biết Moscow “đã đi một bước" khi chiếm nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, nhà máy hạt nhân lớn nhất châu Âu mà Tổng thống Putin đang cố gắng biến thành tài sản của Nga.
Ông nói, khoảng 500 lính Nga đã có mặt tại nhà máy, mặc dù các nhân viên Ukraine vẫn đang vận hành nó.
Tổng thống Zelensky nói: “Thế giới có thể dừng các hành động chiếm đóng Nga một cách khẩn cấp. "Thế giới có thể đưa ra các chính sách cấm vận trong những tình cảnh như vậy và làm mọi cách khiến họ rời khỏi nhà máy điện hạt nhân".
Được phương Tây tiếp sức những vũ khí hiện đại, quân đội Ukraine đã đạt được những bước tiến đáng kể ở phía đông và phía nam, giành lại các thị trấn và làng mạc ngay cả trong những khu vực mà Điện Kremlin tuyên bố hiện là một phần của Nga.
Tổng thống Zelensky cho biết các lực lượng Nga đang “đủ để chiến”, nhưng Ukraine đã nhận được vũ khí - "Tôi không cho rằng như vậy là đủ ở hiện tại" - và các binh sĩ có động lực để tiến lên phía trước.
Sự thất bại của quân đội Nga, một sự nhục nhã lớn đối với Tổng thống Putin, đã làm dấy lên những lời chỉ trích bất thường đối với quân đội nước này.
Giữa những tổn thất, Tổng thống Putin tuyên bố huy động hàng trăm nghìn quân dự bị, dẫn đến các cuộc biểu tình phản chiến hiếm hoi ở Nga và một cuộc chạy trốn khổng lồ của những người đàn ông trong độ tuổi nhập ngũ.
Tổng thống Zelensky kêu gọi người Nga "chiến đấu vì cơ thể, quyền lợi và tâm hồn của bạn", ông nói: "Những đứa trẻ hiện được huy động, chúng chẳng được trang bị gì cả. Không có súng hay áo giáp. Chúng sẽ bị ném ở đây như bia đỡ đạn ... Nếu chúng muốn trở thành thịt nướng - tốt thôi, hãy để chúng đến. Nhưng nếu chúng là con người và hiểu rằng đây là mạng sống của mình, chúng phải chiến đấu.”
Ông nói: “Mọi thứ mà Putin sợ, không phải vụ tấn công hạt nhân, ông ấy sợ cộng đồng của chính ông ta. Ông ấy sợ người dân của mình. Bởi vì hiện nay chỉ có những người đó mới có khả năng thay thế ông ta. Tước đi quyền lực của ông ta. Chuyển nó cho người khác."
Khi được hỏi liệu Tổng thống Putin có thể sống sót sau chiến thắng cuối cùng của Ukraine trong cuộc chiến hay không, ông nói: "Tôi không quan tâm".
