Trung Quốc, Đài Loan tranh công trong chiến thắng Thế chiến 2

Một dàn nhạc quân đội tập luyện chuẩn bị cho một cuộc duyệt binh kỷ niệm 80 năm ngày kết thúc Chiến tranh Thế giới thứ Hai, tại Bắc Kinh vào ngày 20/8/2025

Nguồn hình ảnh, Reuters

Chụp lại hình ảnh, Một dàn nhạc quân đội tập luyện chuẩn bị cho một cuộc duyệt binh kỷ niệm 80 năm ngày kết thúc Chiến tranh Thế giới thứ Hai tại Bắc Kinh vào ngày 20/8/2025

Cựu chiến binh Pan Cheng-fa nói rằng ông nhớ rõ đã chiến đấu cho Trung Quốc chống lại quân Nhật trong Thế chiến 2, nhưng lại trở nên bực bội khi được hỏi về vai trò của lực lượng cộng sản, những người vào thời điểm đó đang ở trong một liên minh không mấy dễ dàng với chính phủ Trung Hoa Dân Quốc của ông.

"Chúng tôi đã cung cấp cho họ vũ khí, trang bị - chúng tôi đã củng cố họ," ông Pan, 99 tuổi, nói với hãng tin Reuters tại một sự kiện ở Đài Bắc, Đài Loan để kỷ niệm 80 năm ngày kết thúc Thế chiến 2.

Trong bối cảnh Trung Quốc đang chuẩn bị cho một cuộc duyệt binh lớn ở Bắc Kinh vào tháng tới để kỷ niệm ngày kết thúc chiến tranh, Đài Loan - với tên gọi chính thức vẫn là Trung Hoa Dân Quốc - và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đang bị cuốn vào một cuộc khẩu chiến ngày càng gay gắt về lịch sử và ai mới là người thực sự xứng đáng được ghi công cho chiến thắng.

Chiến sự ở Trung Quốc bắt đầu vào năm 1937 với cuộc xâm lược toàn diện của Nhật Bản và tiếp tục cho đến khi Nhật Bản đầu hàng vào năm 1945, khi hòn đảo Đài Loan được trao lại cho Trung Hoa Dân Quốc sau nhiều thập kỷ cai trị của Nhật Bản.

"Sau khi Nhật Bản bị đánh bại, mục tiêu tiếp theo (của những người cộng sản) là Trung Hoa Dân Quốc," ông Pan nói thêm.

Ông đề cập đến việc nội chiến tiếp tục, dẫn đến chiến thắng của lực lượng Mao Trạch Đông và chính phủ Trung Hoa Dân Quốc phải chạy sang Đài Loan vào năm 1949.

Đảng Cộng sản Trung Quốc cầm quyền thường nhắc nhở mọi người về cuộc đấu tranh của họ chống lại Nhật Bản, nhưng phần lớn cuộc chiến đấu đã được lực lượng của chính phủ Trung Hoa Dân Quốc do Tưởng Giới Thạch đứng đầu thực hiện, và chính Trung Hoa Dân Quốc đã ký hiệp định hòa bình với tư cách là một trong những quốc gia Đồng minh.

"Trong cuộc kháng chiến chống Nhật của Trung Hoa Dân Quốc, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thậm chí còn chưa tồn tại, nhưng chế độ cộng sản Trung Quốc trong những năm gần đây đã liên tục xuyên tạc sự thật, tuyên bố rằng chính Đảng Cộng sản đã lãnh đạo cuộc kháng chiến," nhà hoạch định chính sách hàng đầu của Đài Loan về Trung Quốc, ông Chiu Chui-cheng, nói vào ngày 15/8, ngày kỷ niệm Nhật Bản đầu hàng.

Đại sảnh Tưởng Giới Thạch ở Đài Bắc vào ngày 16/8/2025 trong một sự kiện kỷ niệm 80 năm ngày kết thúc Chiến tranh Thế giới thứ Hai

Nguồn hình ảnh, Reuters

Chụp lại hình ảnh, Đài tưởng niệm Tưởng Giới Thạch ở Đài Bắc vào ngày 16/8/2025 trong một sự kiện kỷ niệm 80 năm ngày kết thúc Chiến tranh Thế giới thứ Hai

Hội đồng Các vấn đề Đại lục, do ông Chiu đứng đầu, cho biết vào tháng này rằng chiến lược của những người cộng sản vào thời điểm đó là "70% để củng cố bản thân, 20% đối phó với chính phủ Trung Hoa Dân Quốc và 10% chống lại Nhật Bản".

Đây là một lời lặp lại một cáo buộc cũ thời chiến tranh chống lại Mao mà Đảng Cộng sản Trung Quốc đã phủ nhận.

So với cuộc duyệt binh lớn ở Bắc Kinh, các sự kiện kỷ niệm của Đài Loan khiêm tốn hơn nhiều, và không đề cập đến vai trò của những người cộng sản, ngoài việc chỉ trích họ.

Một buổi hòa nhạc của Bộ Quốc phòng vào tối 21/8 tại Đài Bắc có các nghệ sĩ biểu diễn mặc trang phục lính Trung Hoa Dân Quốc thời Thế chiến 2, hình ảnh của Flying Tigers - các phi công tình nguyện người Mỹ tham gia cùng lực lượng không quân Trung Hoa Dân Quốc - và các bài rap của nhóm hip-hop Đài Loan Nine One One.

"Lịch sử khẳng định rằng Cuộc kháng chiến đã được Trung Hoa Dân Quốc lãnh đạo và giành chiến thắng," Bộ Quốc phòng cho biết trong một chương trình biểu diễn.

Trung Quốc đã phản pháo lại cái mà họ xem là sự xuyên tạc vai trò của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Hôm 19/8, tờ Nhân Dân Nhật Báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc đã viết trong một bài bình luận trực tuyến rằng cần phải cảnh giác chống lại những nỗ lực "xuyên tạc và ngụy tạo vai trò của Đảng Cộng sản Trung Quốc là trụ cột của đất nước" trong cuộc chiến chống Nhật.

Trung Quốc nói rằng chiến thắng thuộc về tất cả người dân Trung Quốc, bao gồm cả những người ở Đài Loan, và cũng đang ăn mừng việc kết thúc chiến tranh vào năm 1945 đã dẫn đến việc Đài Loan - một thuộc địa của Nhật Bản từ năm 1895 - được "trả lại" cho Trung Quốc cai trị như một phần của hiệp định hòa bình.

Đài Loan nói rằng không có điều khoản nào trong bất kỳ thỏa thuận nào nói về việc giao Đài Loan cho Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa do Đảng Cộng sản Trung Quốc điều hành, vốn chỉ được thành lập vào cuối năm 1949.

Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức đã kỷ niệm ngày Nhật Bản đầu hàng 15/8 bằng một bài đăng trên Facebook, nói rằng sự xâm lược sẽ bị đánh bại, một lời ám chỉ rõ ràng đến các mối đe dọa quân sự của Bắc Kinh đối với hòn đảo.

Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa nói rằng họ là nhà nước kế thừa của Trung Hoa Dân Quốc và Đài Loan là một phần nội tại của lãnh thổ Bắc Kinh, một quan điểm mà chính phủ Đài Bắc kịch liệt phản đối.

Chính phủ Đài Loan đã kêu gọi người dân không tham dự cuộc duyệt binh của Trung Quốc, cảnh báo rằng điều đó sẽ củng cố các tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh và ủng hộ phiên bản lịch sử của họ về ý nghĩa của ngày kỷ niệm.

Cựu chiến binh Pan, người nói rằng các thành viên gia đình bị bỏ lại sau cuộc nội chiến đã bị đối xử tàn bạo trong khi ông trốn sang Đài Loan, coi cuộc duyệt binh của Bắc Kinh không liên quan gì đến ông.

"Tôi không thể nói bất cứ điều gì tốt đẹp về những người cộng sản," ông nói.