Soi hình ảnh vệ tinh xem hư hại tại các cơ sở hạt nhân then chốt của Iran

Hình ảnh vệ tinh mà BBC tiếp cận được đã cho thấy một bức tranh rõ ràng hơn về thiệt hại mà Israel gây ra cho Iran tại hai địa điểm hạt nhân quan trọng của nước này cũng như các mục tiêu quân sự khác.

Hình ảnh từ hai nhà cung cấp khác nhau cho thấy thiệt hại đối với cơ sở hạt nhân Natanz cũng như một địa điểm tên lửa ở phía nam thành phố Tabriz - bị tấn công trong đợt oanh kích đầu tiên nhằm vào Iran vào hôm 13/6.

Các hình ảnh khác cho thấy thiệt hại đối với các căn cứ tên lửa đã được xác định khác.

Israel đang tiếp tục đánh vào nhiều địa điểm trên khắp đất nước Iran, điều này đã kích thích các đòn tấn công trả đũa.

Các cơ sở hạt nhân

Hình ảnh vệ tinh quang học mới được Maxar công bố cho thấy bức tranh rõ nét nhất từ trước đến nay về những gì đã xảy ra tại các cơ sở hạt nhân quan trọng của Iran ở Natanz và Isfahan.

Tại Natanz, theo phân tích của Viện An ninh Quốc tế và Không gian (ISIS), có thể thấy hư hại tại nhà máy làm giàu nhiên liệu thử nghiệm và một trạm biến áp điện.

Điều này nối tiếp phân tích trước đó về hình ảnh radar cho thấy những hư hại ban đầu.

Vào ngày 13/6, người đứng đầu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), ông Rafael Grossi, đã thông báo trước Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc rằng "phần trên mặt đất của nhà máy làm giàu nhiên liệu thử nghiệm, nơi mà Iran từng sản xuất uranium được làm giàu tới 60% U-235, đã bị phá hủy".

Uranium-235 là nguyên tố thiết yếu cho cả nhà máy điện hạt nhân lẫn vũ khí hạt nhân.

Đoạn video đã được xác minh, được ghi hình lại ngay sau các cuộc không kích, cho thấy nhiều cột khói bốc lên từ địa điểm này.

Justin Bronk thuộc Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia (RUSI) nói với BBC Verify rằng dù chưa thể kết luận chắc chắn, nhưng mô hình các vụ nổ "phù hợp với việc sử dụng bom xuyên phá, có thể là loại GBU-31(V)3 hoặc thậm chí là các loại bom xuyên phá chuyên dụng hơn như GBU-28".

Những loại vũ khí này, được gọi là "bom phá boong-ke", trước đây từng được Israel sử dụng để tấn công các cơ sở ngầm ở cả Gaza và Lebanon.

Tuy nhiên, ông Grossi nói "không có dấu hiệu nào cho thấy đã xảy ra một cuộc tấn công vật lý vào khu vực phòng ly tâm dưới lòng đất, nơi chứa một phần của nhà máy làm giàu nhiên liệu thử nghiệm và nhà máy làm giàu nhiên liệu chính".

Vào ngày 14/6, IAEA xác nhận rằng bốn "tòa nhà quan trọng" đã bị hư hại ở Isfahan, bao gồm cơ sở chuyển đổi uranium và nhà máy chế tạo tấm nhiên liệu.

Phân tích của BBC Verify đối với các hình ảnh mới nhất từ Maxar cho thấy có thiệt hại rõ rệt đối với ít nhất hai công trình tại Isfahan, cùng một vết cháy có thể thấy rõ gần rìa khu vực này.

IAEA cho biết "không ghi nhận sự gia tăng bức xạ bên ngoài" tại cả hai cơ sở Natanz và Isfahan.

Maxar cũng cung cấp hình ảnh từ hai cơ sở hạt nhân quan trọng khác của Iran, cho thấy không có dấu hiệu hư hại rõ rệt, cụ thể là lò phản ứng nước nặng Arak và cơ sở làm giàu Fordow.

Truyền thông Iran trước đó đưa tin cơ sở Fordow là mục tiêu, nhưng Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) sau đó đã phủ nhận điều này.

Địa điểm tên lửa/Radar

Hình ảnh và phân tích do Umbra Space chụp được vào ngày 13/6 cho thấy nhiều khu vực trong một tổ hợp tên lửa gần thành phố Tabriz ở vùng tây bắc Iran đã bị hư hại.

Theo đồ họa kèm chú thích do Umbra cung cấp cùng với phân tích của chuyên gia tình báo địa không gian Chris Biggers, các khu vực bị ảnh hưởng bao gồm kho vũ khí, hầm chứa tên lửa và hầm phóng tên lửa (silo).

Tại Kermanshah, hình ảnh độ phân giải thấp từ Planet Labs cho thấy những gì dường như là các vết cháy lan rộng ở khu vực gần một căn cứ tên lửa đã được xác định, cùng với đó là khả năng có hai tòa nhà đã bị hư hại.

Đoạn video đã được chúng tôi xác minh từ cùng địa điểm vào ngày 13/6 cho thấy ít nhất ba cột khói lớn bốc lên từ căn cứ này.

Maxar cũng cung cấp hình ảnh cho thấy một công trình tại căn cứ tên lửa đạn đạo Ghadir của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) gần Tehran đã bị hư hại nghiêm trọng, cùng với hư hại đáng kể tại trạm radar của IRGC ở Piranshahr, thuộc tỉnh Tây Azerbaijan.