Đồng Tâm: Chủ tịch nước có ân giảm cho ông Lê Đình Công, Lê Đình Chức?
Ý kiến từ các luật sư và quan sát thời sự Việt Nam cho rằng sẽ là 'khôn khéo' nếu Chủ tịch nước Việt Nam giảm án cho các bị cáo trong vụ Đồng Tâm, gồm các án tử hình và chung thân.
Hôm 11/3, Luật sư Ngô Anh Tuấn, một trong các luật sư tham gia biện hộ cho các bị cáo tại phiên tòa phúc thẩm, trước hết nói với BBC về khả năng các diễn biến hậu phiên tòa bế mạc 9/3:
"Theo quy định của điều 367, Bộ luật Tố tụng hình sự, sau khi bản án có hiệu lực pháp luật, mà phiên tòa phúc thẩm có hiệu lực ngay, thì sau 7 ngày, từ ngày bản án có hiệu lực, các bị cáo có án tử hình có quyền xin ân giảm án tử hình lên Chủ tịch nước.
"Còn việc xem xét như thế nào là việc của Chủ tịch nước, chứ không nằm trong phạm vi của các bị cáo, tuy nhiên sau khi nghe tuyên án, các bị cáo Lê Đình Công, Lê Đình Chức, theo tôi thấy, đã rất bình tĩnh.
"Sau đó có nói với các luật sư chúng tôi là không cần thiết, song chúng tôi cũng vẫn động viên là cứ cố gắng, còn cơ hội thì cứ cố gắng.
"Về phía bị cáo thì như vậy, đó là đối với các bị cáo có án tử hình, còn các bị cáo khác tôi không đề cập ở đây.
"Còn về phương diện các luật sư bảo vệ quyền lợi cho các bị cáo, chúng tôi đương nhiên sẽ có các động thái. Thứ nhất là làm đơn gửi đến các cơ quan có thẩm quyền để kêu cứu.
"Thứ hai, điều quan trọng nhất ở đây, là chúng tôi gửi đơn đề nghị, kháng nghị lên Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao để xem xét lại bản án tại chỗ có hiệu lực pháp luật liên quan vấn đề tố tụng,
"Mà ở đây chúng tôi nhận định là có sự vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng, trong quá trình điều tra, truy tố và cả trong quá trình xét xử tại phiên tòa sơ thẩm và ngay tại phiên tòa phúc thẩm."
Tùy thuộc vào 'Trời gọi và Vua kêu'?
Bình luận về câu hỏi liệu các bị cáo có hy vọng nào để 'thoát' được việc bị thi hành án tử hình và các mức án nặng khác hay không, luật sư Ngô Tuấn Anh nói tiếp:
"Về thực tế các vụ án như thế này, để đưa ra nhận định một cách chính xác, chúng tôi hoàn toàn không thể.
"Nếu có quá trình xem xét lại vụ án một cách khách quan, có thể điều tra lại, truy tố lại, xét xử lại một cách khách quan, công minh, thì việc họ thoát án tử hình và các mức án khác là điều có thể xảy ra.
"Nhưng như chúng tôi vẫn hay nói nếu như 'Trời gọi và Vua kêu' thì việc thi hành án tử mới không trở thành hiện thực."
Khi hỏi liệu Chủ tịch nước Việt Nam có giảm các bản án tử hình, án nặng trong vụ án này nếu nhận được các đề nghị, yêu cầu, thư kiến nghị, từ Hà Nội, PGS. TS. Nguyễn Hoàng Ánh nói:
"Thực ra câu hỏi này rất là khó, bởi vì điều đầu tiên là tôi chưa biết ai sẽ là Chủ tịch nước, và nếu tôi chưa biết được như thế, tôi không thể suy đoán hành xử của ông ta được, tôi chỉ nói trên một phương diện chung chung về một người đứng đầu cho một nhà nước.
Nguồn hình ảnh, Other
"Với tư cách một người dân, tôi chỉ mong mỏi Chủ tịch nước sẽ là người thấu hiểu được lòng dân, thấu hiểu được việc gì là có lợi nhất cho dân và cũng là cho đất nước, để mà có thể có một quyết định hợp lý tron trường hợp thư đề nghị ân giảm đó được gửi lên.
"Để cho lòng dân bớt xôn xao và để cho chúng ta có thể hy vọng là một lúc nào đó sự thật sẽ được sáng tỏ, bởi vì tôi nghĩ điều này không chỉ cần thiết cho ông Lê Đình Công, Lê Đình Chức hay là người dân Đồng Tâm, mà nó cũng cần thiết cho gia đình ba chiến sỹ công an.
"Họ sẽ cần biết là chồng, con họ đã phải ra đi thực sự trong hoàn cảnh như thế nào và để cho vong linh các chiến sỹ công an đó cũng sẽ được thỏa mãn nữa, cho nên đó là niềm tin và sự hy vọng của chúng tôi với Chủ tịch nước Việt Nam, trong trường hợp đơn thư đó được gửi đi."
Mong Chủ tịch nước có quyết định 'làm nguôi ngoai dư luận'
Ngay trước cuộc hội luận, nêu quan điểm với BBC News Tiếng Việt từ Hà Nội, blogger Nguyễn Hữu Vinh, cựu Thiếu tá an ninh từng có nhiều năm làm việc trong ngành Công an Việt Nam, nói:
"Thời nay, có hai thứ mà những người có chức quyền quyết định sinh mạng kẻ khác phải chùn tay trước khi hành động, đó là niềm tin tâm linh và nỗi sợ lịch sử phán xét.
"Tôi tin rằng, nếu như ông Chủ tịch nước khôn ngoan thì sẽ có quyết định cuối cùng để tạm nguôi phần nào dư luận."
Còn từ San Jose, California, Hoa Kỳ, luật sư Nguyễn Hữu Liêm nêu quan điểm với BBC:
"Thứ nhất là về pháp lý với tư cách là một luật sư ở Hoa Kỳ, tôi không nắm vững vấn đề, các sự kiện và nguyên nhân. Nếu tôi là luật sư biện hộ, hay là công tố viên, tôi sẽ có quan điểm rõ rệt hơn.
"Tuy nhiên, trên bình diện chính trị và xã hội, với tư thế là một Việt kiều, tôi thất vọng vì nhà nước Việt Nam đã thiếu nhân nhượng và khéo léo khi không quan tâm đến cơn sóng phản ứng rất tiêu cực từ phía quần chúng, trí thức, trên các diễn đàn độc lập và ở hải ngoại đối với bản án phúc thẩm này.
"Tôi đã vài lần đề nghị nhà nước Việt Nam phải thay đổi quy trình xử án để phát huy một nền công lý công bằng và hợp lý hơn.
"Hiện nay ở Việt Nam, thẩm phán cũng như tòa án chung đóng luôn vai công tố, và không có bồi thẩm độc lập, vai trò luật sư không đúng tầm cần thiết nên bản án này sẽ không thuyết phục công luận.
"Hầu hết tòa án chỉ là công cụ hành chánh, đóng dấu phê duyệt những gì trong cáo trạng từ công an và kiểm sát. Nhất là vụ Đồng Tâm này vốn mang màu sắc chính trị từ hai phía, dư luận và chính quyền, nên phía chính quyền y án sơ thẩm để gửi một thông điệp chính trị có tính áp đảo và răn đe, hơn là công lý cho bị cáo hay cho xã hội chung.
"Phải khẩn cấp cải tổ quy trình xử án, và tách rời nhu cầu chính trị ra khỏi các vụ như thế nầy thì nền tư pháp mới phát huy hiệu năng công lý cần thiết.
"Cuối cùng, tôi nghĩ bây giờ Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng hãy can thiệp, bằng cách giảm án cho các bị cáo trong một dịp lễ nào đó thì đó sẽ là một bước đi chính trị khôn khéo."
Mời quý vị bấm vào đường dẫn này để theo dõi một hội luận của BBC với phần nội dung liên quan chủ đề trên.
