Nga tuyên bố không có ý định tấn công các nước NATO, Ukraine muốn mua thêm vũ khí Mỹ

Zelensky và Lavrov

Nguồn hình ảnh, Reuters/Getty Images/BBC

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov khẳng định nước ông không có ý định tấn công các quốc gia thành viên EU hay NATO, nhưng cảnh báo sẽ có "phản ứng dứt khoát" trước bất kỳ "hành động gây hấn" nào nhằm vào Moscow.

Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky không chần chừ trong tuyên bố ý định mua thêm vũ khí của Mỹ trong chuyến thăm sắp tới.

Hai thông điệp trên được đưa ra trong cùng một ngày.

Nga nói gì tại Liên Hợp Quốc?

Trong bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc hôm 27/9, ông Lavrov nói rằng các mối đe dọa từ phương Tây đối với Nga ngày càng "phổ biến".

Ông cũng chỉ trích Israel, cho rằng dù Nga đã lên án các cuộc tấn công ngày 7/10/2023 của Hamas, thì cũng "không thể biện minh" cho việc "giết hại tàn bạo" người Palestine ở Gaza, hoặc cho kế hoạch sáp nhập Bờ Tây.

Israel trước đó tuyên bố chiến dịch tại Gaza là cần thiết để đánh bại Hamas. Ít nhất 65.926 người đã thiệt mạng do các cuộc không kích của Israel, theo Bộ Y tế do Hamas điều hành, trong khi khoảng 1.200 người bị giết và 251 người khác bị bắt làm con tin trong vụ tấn công ngày 7/10.

Ông Lavrov lên án hành động gây hấn của Israel đối với các quốc gia khác ở Trung Đông, điều mà ông cho rằng đe dọa sẽ "thổi bùng" cả khu vực.

Israel đã sử dụng nhiệm vụ loại bỏ Hamas để biện minh cho các cuộc không kích nhằm vào các nước Trung Đông khác, trong đó có Qatar.

Về vấn đề Iran, ông Lavrov cáo buộc các cường quốc phương Tây phá hoại ngoại giao sau khi nỗ lực vào phút chót do Nga và Trung Quốc dẫn đầu nhằm trì hoãn việc tái áp đặt trừng phạt thất bại hôm 26/9.

Ngoại trưởng Nga cho rằng động thái này là "bất hợp pháp".

Các biện pháp trừng phạt dự kiến sẽ có hiệu lực vào sáng ngày 28/9 (giờ Việt Nam).

Nói về căng thẳng ở châu Âu, ông Lavrov nhấn mạnh: "Các mối đe dọa sử dụng vũ lực chống lại Nga, cáo buộc Nga kế hoạch tấn công Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương [NATO] và Liên minh châu Âu, đang ngày càng trở nên phổ biến. Tổng thống Putin đã nhiều lần bác bỏ những lời lẽ khiêu khích này.

"Nga chưa từng và cũng không có ý định như vậy, nhưng bất kỳ hành động gây hấn nào nhắm đến đất nước tôi sẽ bị đáp trả một cách dứt khoát."

Moscow phủ nhận trách nhiệm sau khi Đan Mạch cho biết thiết bị bay không người lái (drone) đã bay qua các sân bay của nước này.

Chính Đan Mạch cũng cho rằng các sự việc dường như do một "tác nhân chuyên nghiệp" thực hiện, nhưng không có bằng chứng về sự liên quan của Nga.

Trong khi đó, Estonia cáo buộc Nga vi phạm không phận bằng máy bay quân sự, trong khi một nhiệm vụ phòng không của NATO gần đây được triển khai trên không phận Ba Lan như một phần phản ứng của liên minh trước các vụ drone xâm nhập của Nga.

Tổng thống Mỹ Donald Trump thậm chí còn nói rằng các quốc gia NATO nên bắn hạ máy bay Nga trong không phận của họ, trong khi chính NATO cảnh báo sẽ sử dụng "mọi công cụ quân sự và phi quân sự cần thiết" để tự vệ trước các vụ xâm nhập gần đây.

Ông Trump cũng dường như thay đổi lập trường về cuộc chiến của Nga ở Ukraine, khi tuần này nói rằng Kyiv có thể "giành lại toàn bộ Ukraine trong hình dạng ban đầu".

Trong bài phát biểu hôm 27/9, ông Lavrov cũng đề cập tới quan hệ Mỹ-Nga, nói rằng: "Trong cách tiếp cận của chính quyền Mỹ hiện nay, chúng tôi nhận thấy mong muốn không chỉ đóng góp vào việc tìm ra các cách thức thực tế để giải quyết khủng hoảng Ukraine, mà còn phát triển hợp tác một cách thực tế mà không mang tính ý thức hệ."

Trong một lời chỉ trích phương Tây khác, ông Lavrov đặt câu hỏi về thời điểm gần đây khi một số quốc gia, trong đó có Anh và Pháp, công nhận Nhà nước Palestine - cho rằng dường như họ đã chờ đợi quá lâu vì hy vọng rằng "sẽ không còn ai và không còn gì để công nhận nữa“.

Ukraine muốn mua gì từ Mỹ?

Cũng trong ngày 27/9, Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết rằng các quan chức Ukraine sẽ tới thăm Hoa Kỳ trong tháng này hoặc tháng sau để đàm phán về các hợp đồng mua vũ khí lớn và thỏa thuận sản xuất drone, theo Reuters.

Ông Zelensky tuần này đã có mặt tại Mỹ để dự Đại hội đồng Liên Hợp Quốc và gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ông cho biết đã chia sẻ với ông Trump "một tầm nhìn nhất định về những việc có thể thực hiện" nhằm đáp trả các hành động của Nga trong cuộc chiến ở Ukraine.

Ukraine đã chuẩn bị một danh sách vũ khí Mỹ trị giá khoảng 90 tỷ USD mà họ muốn mua.

"Bên cạnh hợp đồng vũ khí lớn, mà chúng tôi gọi là 'Thỏa thuận Mega', chúng tôi cũng đã thảo luận về 'Thỏa thuận Drone'. Các nhóm kỹ thuật đã bắt đầu làm việc về thỏa thuận này," ông Zelensky nói với báo giới khi tóm tắt chuyến thăm Mỹ.

"Thỏa thuận này liên quan đến việc Mỹ sẽ mua trực tiếp thiết bị bay không người lái từ Ukraine."

Trong hơn ba năm rưỡi chiến tranh, Ukraine đã xây dựng ngành công nghiệp drone từ con số không, với hàng trăm nhà sản xuất chế tạo hàng triệu thiết bị này, nhưng họ thiếu nguồn lực tài chính để mở rộng sản xuất hơn nữa.

Ukraine cũng phụ thuộc nhiều vào nguồn cung vũ khí từ các đồng minh phương Tây, đặc biệt là hệ thống phòng không. Ông Zelensky cho biết Ukraine đã triển khai một hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot do Israel chuyển giao gần đây và dự kiến sẽ nhận thêm hai hệ thống Patriot khác vào mùa thu này.

Tăng cường phòng không và bảo vệ các thành phố cùng người dân trước các cuộc oanh kích của Nga vẫn là ưu tiên hàng đầu của chính phủ Zelensky. Trong những tháng gần đây, Nga đã tăng cường các cuộc tấn công bằng drone và tên lửa, đôi khi phóng hàng trăm chiếc trong một đêm.

Ukraine đang đáp trả bằng cách gửi các drone của mình để tấn công cơ sở năng lượng và dầu mỏ của Nga, và ông Zelensky bóng gió mình có thể còn có những ý tưởng khác.

"Thật vô ích khi mong Nga có bước đi hòa giải với Ukraine. Vì vậy, Ukraine cần có những bước đi thích hợp đối với Nga," ông nói.