Ông Trump sẽ quyết định tấn công Iran hay không trong vòng hai tuần

Nguồn hình ảnh, Getty Images
- Tác giả, Lucy Clarke-Billings
- Vai trò, BBC News
Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ đưa ra quyết định về việc liệu nước này có can thiệp trực tiếp vào cuộc xung đột Iran-Israel hay không trong vòng hai tuần tới.
Thông tin này được Nhà Trắng công bố trong một cuộc họp báo, theo đó Thư ký Báo chí Karoline Leavitt đã truyền đạt trực tiếp thông điệp từ Tổng thống Trump:
"Dựa trên thực tế là có một cơ hội đáng kể về khả năng có hay không các cuộc đàm phán với Iran trong tương lai gần, tôi sẽ đưa ra quyết định có tham gia hay không trong hai tuần tới."
Trước đó, Thứ trưởng Ngoại giao Iran đã nói với BBC rằng việc Mỹ can dự sẽ tạo ra một "địa ngục" trong khu vực và khẳng định: "Đây không phải là cuộc chiến của Mỹ."
Thông tin này được đưa ra 24 giờ sau khi tổng thống Mỹ cho biết ông vẫn chưa quyết định về việc có can dự vào cuộc xung đột này hay không.
Khi được hỏi về thông điệp gửi tới "những người ủng hộ Trump" đang lo ngại về sự can dự của Mỹ, bà Leavitt kêu gọi "tin tưởng vào Tổng thống Trump".
Bà nói thêm rằng "ưu tiên hàng đầu" của tổng thống là đảm bảo Iran không chế tạo thành công vũ khí hạt nhân.
Thư ký Báo chí đã nhiều lần từ chối thảo luận về "các giả thuyết", trong đó có việc liệu các quan chức Iran có thể đến Nhà Trắng hay khả năng ông Trump tìm kiếm sự chấp thuận của Quốc hội đối với bất kỳ sự can dự nào của Mỹ hay không.
Ông Trump và chính quyền của ông đã cố gắng duy trì một chiến lược mập mờ, tức không tiết lộ nhiều về suy nghĩ hoặc các hành động tiềm tàng của họ.
"Tôi có thể [tham chiến]," ông nói với các phóng viên hôm 18/6. "Tôi cũng có thể không."
Chính quyền Mỹ khẳng định Iran "chưa bao giờ tiến gần" đến việc chế tạo thành công vũ khí hạt nhân đến vậy.
Ông Trump đã bác bỏ các đánh giá tình báo - một số trong đó được Giám đốc Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard đưa ra trước Quốc hội hồi đầu năm nay - cho rằng Iran không có kế hoạch chế tạo vũ khí hạt nhân.
Sự suy đoán về ý định của ông Trump tăng lên vào hôm 18/6 sau khi Lãnh tụ Tối cao Iran Ali Khamenei bác bỏ yêu cầu đầu hàng.
Đối tác CBS của BBC tại Mỹ đưa tin ông Trump đã phê duyệt các kế hoạch tấn công Iran, tuy nhiên vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng về việc có thực hiện hay không. Một nguồn tin tình báo cho biết tổng thống Mỹ đang trì hoãn trong trường hợp Iran đồng ý từ bỏ chương trình hạt nhân của mình.
Vào ngày 19/6, ông Trump đã phản hồi trên Truth Social, nói rằng tờ Wall Street Journal, nơi các báo cáo xuất hiện đầu tiên, "không hề biết suy nghĩ của tôi về Iran".
Ông không đề cập đến việc liệu các kế hoạch có được phê duyệt hay không. Tổng thống được cho là đang cân nhắc các cuộc tấn công vào cơ sở hạt nhân Fordo (hay còn gọi là Fordow) của Iran, một cơ sở làm giàu uranium dưới lòng đất.
Iran khẳng định Fordo chỉ được sử dụng cho mục đích dân sự. Vị trí của địa điểm này, ẩn sâu trong lòng núi, khiến nó nằm ngoài tầm bắn của vũ khí Israel. Chỉ có Mỹ được cho là đang sở hữu loại bom đủ sức mạnh để phá hủy Fordo.
Trong khi xung đột tiếp diễn, các nỗ lực ngoại giao vẫn đang được xúc tiến, với việc các ngoại trưởng châu Âu dự kiến sẽ gặp người đồng cấp Iran tại Thụy Sĩ vào ngày 20/6. Bà Leavitt cho biết các trao đổi giữa các nhà đàm phán Mỹ và Iran vẫn đang tiếp tục.
Reuters trước đó đưa tin Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff và Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi đã nói chuyện qua điện thoại nhiều lần kể từ khi Israel bắt đầu các cuộc tấn công vào Iran tuần trước, trong nỗ lực tìm kiếm một giải pháp ngoại giao cho cuộc khủng hoảng.
Thứ trưởng Ngoại giao Iran Saeed Khatibzadeh nói với BBC rằng ông hy vọng ngoại giao là "lựa chọn đầu tiên", nhưng trong khi các cuộc oanh tạc vẫn tiếp diễn thì "chúng tôi không thể bắt đầu bất kỳ cuộc đàm phán nào."
Ông nói rằng sự can dự của Mỹ sẽ là "địa ngục cho toàn bộ khu vực", biến cuộc xung đột thành một "vũng lầy", kéo dài sự hung hăng và trì hoãn việc chấm dứt "những hành động tàn bạo."
Ông Khatibzadeh nói thêm rằng đây "không phải là cuộc chiến của Mỹ" và nếu ông Trump tham gia, ông sẽ luôn bị nhớ đến là "một tổng thống đã tham gia vào một cuộc chiến không thuộc về mình."
Thời hạn hai tuần của ông Trump được đưa ra sau khi một bệnh viện ở miền nam Israel bị trúng tên lửa trong một cuộc tấn công của Iran vào sáng ngày 19/6.
Truyền thông nhà nước Iran đưa tin rằng cuộc tấn công nhắm vào một địa điểm quân sự bên cạnh bệnh viện, chứ không phải chính cơ sở này. Bộ Y tế Israel cho biết 71 người đã bị thương trong cuộc tấn công vào Trung tâm Y tế Soroka.
Israel cho biết ít nhất 24 người đã thiệt mạng ở nước này kể từ khi xung đột bắt đầu. Truyền thông nhà nước Iran lần cuối cập nhật số người chết vào ngày 15/6, khi họ nói 224 người đã thiệt mạng.
Trong khi đó, Cơ quan Tin tức Hoạt động Nhân quyền (HRANA) – một tổ chức nhân quyền có trụ sở tại Washington đã theo dõi Iran từ lâu – cho hay 639 người đã thiệt mạng ở Iran kể từ ngày 13/6.
Quân đội Israel tiếp tục các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng hạt nhân của Iran hôm 19/5, cho biết họ đã tấn công một "lò phản ứng hạt nhân không hoạt động" ở Arak trong các cuộc không kích xuyên đêm, trong đó cơ sở làm giàu uranium ở Natanz cũng bị nhắm mục tiêu một lần nữa.