Bầu cử Pháp: Kịch tích khi phe cánh tả dự báo đánh bại cực hữu và khả năng một quốc hội treo

Pháp có thể phải đối mặt với nguy cơ bế tắc chính trị sau cuộc bầu cử hôm Chủ nhật (7/7) dẫn tới một quốc hội treo, với liên minh cánh tả bất ngờ vươn lên dẫn đầu nhưng không phe nào giành được đa số.

Cử tri đã gây ra một thất bại lớn cho Đảng Tập hợp Quốc gia (RN) dân tộc chủ nghĩa, hoài nghi châu Âu của bà Marine Le Pen.

Các cuộc thăm dò ý kiến trước đó dự đoán Đảng RN sẽ thắng trong vòng hai, nhưng cuối cùng lại kết thúc ở vị trí thứ ba, theo dự đoán của các nhà thăm dò.

Kết quả này cũng là một đòn giáng vào Tổng thống trung dung Emmanuel Macron, người đã đề xuất tổ chức bầu cử sớm để làm sáng tỏ đường lố chính trị sau khi phe ông gặp khó khăn trước RN trong cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu hồi tháng trước.

Kết quả là, ông hiện đối mặt với một quốc hội chia rẽ, có khả năng sẽ làm suy yếu vai trò của Pháp trong Liên minh châu Âu (EU), cũng như trên thế giới, và gây khó khăn cho bất kỳ ai muốn thúc đẩy và thực hiện các chính sách quốc gia.

Chưa rõ điều gì sẽ xảy ra tiếp theo.

Phe cánh tả 'thở phào'

Liên minh cánh tả Mặt trận Bình dân Mới (New Popular Front – NPF) - liên minh muốn lập giá trần cho các mặt hàng thiết yếu như nhiên liệu và thực phẩm, tăng lương tối thiểu lên 1.600 euro/tháng (khoảng 44 triệu VND), tăng lương cho nhân viên công vụ và áp thuế tài sản - đã lập tức tuyên bố muốn tham gia chính quyền.

“Ý chí của nhân dân phải được tôn trọng tuyệt đối…tổng thống [Macron] phải mời NPF đến tham gia chính quyền,” nhà lãnh đạo cứng rắn cánh tả Jean-Luc Melenchon nói.

Đảng Tập hợp Quốc gia (RN), dưới sự lãnh đạo của bà Le Pen, đã nỗ lực loại bỏ hình ảnh lịch sử về phân biệt chủng tộc và chủ nghĩa bài Do thái, nhưng nhiều người trong xã hội Pháp vẫn nhìn nhận quan điểm ưu tiên lợi ích quốc gia và sự trỗi dậy nhanh chóng của đảng này với sự lo ngại.

Có những cái ôm, những tiếng reo vui mừng và những giọt nước mắt “thở phào” trong buổi tập hợp của phe tả ở Paris khi dự báo kết quả bầu cử được công bố.

Quảng trường Republique ở trung tâm Paris tràn ngập người và không khí lễ hội.

Cử tri cánh tả chơi trống, bắn pháo hoa và hô vang khẩu hiệu: “Chúng ta thắng rồi! Chúng ta thắng rồi!”

“Tôi nhẹ cả người. Là một người Pháp gốc Morocco, bác sĩ và nhà hoạt động môi trường, [tôi thấy] những gì phe cực hữu hứa hẹn sẽ làm khi nắm quyền thật điên rồ,” Hafsah Hachad, 34 tuổi, nói.

Tình thế đảo ngược

Champagne ướp lạnh cùng nhạc jazz trầm bổng: Mọi thứ đã được chuẩn bị sẵn tại sân khấu trong khu rừng Bois de Vincennes ở Paris, nơi Đảng Tập hợp Quốc gia (RN) dự định tổ chức mít tinh ăn mừng chiến thắng.

Hàng trăm nhà báo từ khắp nơi trên thế giới đã đổ về đây, chó nghiệp vụ cũng được bố trí để bảo vệ đảng phái mà tưởng chừng đang đứng trước ngưỡng cửa quyền lực.

Đây sẽ là lần đầu tiên phe cực hữu có ghế trong chính phủ Pháp kể từ Thế chiến thứ hai.

Tuy nhiên, gần tới thời điểm công bố kết quả vào 8 giờ tối ngày 7/7, bầu không khí bắt đầu biến chuyển.

Các lãnh đạo đảng thì thầm về những dấu hiệu cho thấy họ đã không đạt được kết quả mong muốn.

Họ trao nhau những ánh nhìn lo lắng, ai cũng có vẻ bi quan hơn.

Nhìn lên màn hình, câu chuyện trở nên rõ ràng: RN tụt xuống vị trí thứ ba, đứng sau phe cánh tả và đảng trung dung của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron.

Sự im lặng bao trùm một cách ngột ngạt - sau đó là tiếng vỗ tay rào rạt động viên tinh thần của những người ủng hộ đảng RN.

“Chúng tôi buồn, thất vọng, và bàng hoàng trước kết quả này,” bà Rosa Gave nói, tay siết chặt lá cờ Pháp.

“Chúng tôi là nạn nhân của một liên minh không trung thực do ông Macron dẫn dắt nhằm ngăn chúng tôi giành quyền lực.”

“Liên minh” này chỉ là một thỏa thuận – được ký kết vào tuần trước giữa những đối thủ của Đảng Tập hợp Quốc gia (RN).

Theo đó, trong cuộc đua tam mã mà RN dẫn đầu, ứng cử viên đứng thứ ba sẽ tự động rút lui và kêu gọi cử tri bỏ phiếu cho đảng ở vị thế tốt nhất nhằm ngăn chặn phe cực hữu.

Chiến thuật đã có hiệu quả.

Dù đây là một chiến thuật bầu cử phổ biến ở Pháp, thỏa thuận này vẫn khiến RN phẫn nộ.

Một quốc hội 'tê liệt' đang chờ đợi

Sự xuất hiện của ông Jordan Bardella, chủ tịch 28 tuổi của RN, người được kì vọng sẽ trở thành tổng pháp kế nhiệm, làm dậy lên những tiếng hoan hô từ đám đông.

"Việc ngăn cản hàng triệu người Pháp không có cơ hội để những ý tưởng của họ được thực hiện và có ảnh hưởng sẽ không bao giờ là một lựa chọn sống còn và khả thi cho nước Pháp," ông nói.

Ông Bardella chỉ trích Tổng thống Macron, cho rằng ông Macron đã đẩy Pháp vào tình trạng bất ổn – và vào vòng tay của những gì ông gọi là "phe cực tả", ám chỉ Đảng France Unbowed (Nước Pháp Bất khuất) dẫn đầu liên minh cánh tả vừa giành chiến thắng.

Tiếp đó, lãnh đạo Đảng Tập hợp Quốc gia (RN) Marine Le Pen, người mà ước mơ nắm quyền đất nước một lần nữa bị phá ngang vào giờ chót, bước vào.

Bà bị nhà báo bao vây, xung quanh vang lên tiếng cổ vũ từ những người ủng hộ: “Marine, tổng thống!”

“Thời thế đang thay đổi – chiến thắng của chúng ta chỉ bị hoãn lại thôi,” bà nói, đồng thời tuyên bố vị trí của Tổng thống Macron đang “bấp bênh”.

Tổng thống Macron khi lên nắm quyền từng hứa sẽ đem lại sự cân bằng giữa phe hữu và tả, nhưng lại đẩy người Pháp tới hai cực.

Trong khi nhiều đảng viên RN sẽ cảm thấy cay đắng vì chiến thắng ở vòng một không đưa họ đến vị trí quyền lực ở vòng hai, họ sẽ hân hoan vì số lượng nghị sĩ của đảng đã tăng đáng kể từ cuộc bầu cử quốc hội vừa rồi và tin rằng thời của họ sẽ đến.

“Pháp đã lựa chọn liên minh của những kẻ tồi tệ nhất,” ông Matteo Giammaresi, một cử tri phe RN, tay cầm ly champagne trên sàn nhảy ngày càng thưa người, nói.

"Chúng tôi vẫn kỳ vọng vào một tương lai của Pháp.”

Đảng Tập hợp Quốc gia bây giờ sẽ tiếp tục chờ thời, tin rằng sự chia rẽ và bất đồng sẽ có lợi cho bà Marine Le Pen.

Và rồi, tới kỳ bầu cử năm 2027, bà có thể dõng dạc nói rằng đây là hậu quả của việc ngăn chặn chúng tôi lên nắm quyền.

Hiện vẫn chưa rõ chính quyền nào sẽ lên nắm quyền.

Một Quốc hội treo, thậm chí tê liệt, đang chờ đợi.

Pháp đã rơi vào tình cảnh bất định chính trị, chỉ không phải theo cách mà các nhà thăm dò từng dự đoán.