Nord Stream bị 'khủng bố do nhà nước hậu thuẫn' tấn công - Nga nói
Nguồn hình ảnh, EPA
Nga nói hôm thứ Năm rằng vụ rò rỉ khí đốt trên Biển Baltic từ các đường ống dẫn đến Đức dường như là kết quả của 'chủ nghĩa khủng bố do nhà nước bảo trợ', khi một quan chức EU cho biết vụ việc đã thay đổi cơ bản bản chất của cuộc xung đột ở Ukraine.
Bốn ngày sau vụ rò rỉ đầu tiên được phát hiện, vẫn chưa rõ ai đứng sau cuộc tấn công vào đường ống mà Nga và các đối tác châu Âu đã chi hàng tỷ USD để xây dựng.
Nga đổ cho Mỹ
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói: “Vụ việc trông như một hành động khủng bố, có thể ở cấp độ nhà nước."
"Rất khó để tưởng tượng một hành động khủng bố như vậy có thể xảy ra mà không có sự tham gia của một quốc gia nào đó".
Nga cũng nói rằng Mỹ hưởng lợi trong cuộc khẩu chiến với phương Tây về việc ai là người chịu trách nhiệm. Moscow trước đó cho nói rằng vụ rò rỉ xảy ra trên khu vực "hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát" của các cơ quan tình báo Hoa Kỳ.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói trong một cuộc họp báo rằng Washington sẽ có thể thúc đẩy doanh số bán khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) nếu các đường ống này được đưa vào sử dụng.
Nhưng đài CNN của Mỹ, trích dẫn ba nguồn tin, đưa tin rằng các quan chức an ninh châu Âu đã quan sát thấy các tàu hỗ trợ và tàu ngầm của hải quân Nga không xa nơi rò rỉ.
Khi được yêu cầu bình luận về bản tin của CNN, Peskov nói rằng sự hiện diện của NATO trong khu vực thậm chí lớn hơn
Zakharova kêu gọi cuộc điều tra của EU phải "khách quan", và nói rằng Washington sẽ phải "tự mình giải thích" - ám chỉ bình luận của Tổng thống Joe Biden vào tháng Hai rằng, nếu Nga xâm lược Ukraine, "sẽ không còn Nord Stream 2" .
Nhà Trắng đã bác bỏ cáo buộc của Nga rằng Mỹ phải chịu trách nhiệm về thiệt hại của Nord Stream và phát ngôn của Biden ý nói đến những nỗ lực vào thời điểm đó nhằm đảm bảo đưa Nord Stream 2 vào sử dụng với mục đích thương mại.
'Phản ứng dữ dội'
Các nhà lãnh đạo EU sẽ thảo luận về các hệ quả của vụ rò rỉ vào tuần tới tại một hội nghị thượng đỉnh ở Prague, một quan chức EU cho biết.
"Cơ sở hạ tầng chiến lược trong toàn bộ EU phải được bảo," quan chức EU tại Brussels cho biết.
"Việc này thay đổi cơ bản bản chất cuộc xung đột, ta đã thấy cho đến nay, giống như việc tổng động viên, khả ăng sáp nhập", quan chức EU nói, đề cập đến việc Nga huy động thêm quân cho cuộc chiến và sự kỳ vọng của Tổng thống Vladimir Putin trong việc sáp nhập các vùng của Ukraine.
Cuộc chiến của Nga với Ukraine và dẫn đến bất đồng năng lượng giữa Moscow và châu Âu, khiến EU phải chật vật tìm nguồn cung cấp khí đốt thay thế, sẽ là các vấn đề nổi cộm trong hội nghị thượng đỉnh EU vào ngày 7/10.
Liên minh châu Âu hôm thứ Tư đã cảnh báo về một "phản ứng mạnh mẽ và đồng lòng" nếu có nhiều cuộc tấn công hơn và nhấn mạnh sự cần thiết phải bảo vệ cơ sở hạ tầng năng lượng của mình.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã cam kết "phản ứng mạnh nhất có thể" nếu vụ tấn công được chứng minh là do cố tình gây ra.
Tuần tới, các nhà lãnh đạo EU sẽ thảo luận về gói trừng phạt thứ tám nhắm vào Nga mà bà Ursula von der Leyen đã đề xuất, bao gồm các hạn chế thương mại chặt chẽ hơn, nhiều danh sách đen hơn và giới hạn giá dầu đối với các nước thứ ba.
Quan chức EU cho biết ông hy vọng khối 27 quốc gia sẽ nhất trí các phần của gói trừng phạt trước hội nghị thượng đỉnh, chẳng hạn như danh sách đen bổ sung các cá nhân và một số hạn chế thương mại liên quan đến thép và công nghệ.
Các quốc gia EU cần nhất trí để áp đặt các lệnh trừng phạt và Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã lên tiếng chỉ trích, nói rằng các lệnh trừng phạt đã "phản tác dụng", làm tăng giá năng lượng và giáng một đòn vào các nền kinh tế châu Âu.
'Cố tình phá hoại'
Elsa Maishman của BBC News đưa tin, các quốc gia châu Âu tuyên bố sẽ siết chặt an ninh các đường ống dẫn dầu và khí đốt sau vụ phá hoại tình nghi nhằm vào hai đường ống dẫn khí đốt Nord Stream.
Liên minh châu Âu (EU), Mỹ và Nato đưa thông tin với ý rằng việc phá hoại các đường ống dẫn khí đốt giữa Nga và Đức là cố tình, nhưng không trực tiếp lên án Nga.
Nga trước đó đã bị cáo buộc sử dụng các đường ống dẫn khí đốt vũ khí chống lại phương Tây liên quan đến sự hậu thuẫn cho Ukraine.
Người phát ngôn Tổng thống Nga, Dmitry Peskov đã bác bỏ các cáo buộc phá hoại, nói đây là "điều đã được đoán trước, ngu xuẩn".
Ông Peskov nói ông "cực kỳ quan ngại" về các vụ rò rỉ, và nói thêm vẫn còn khả năng về một vụ cố ý tấn công.
Các vụ rò rỉ tại hai đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 1 và Nord Stream 2 bị phát hiện hôm thứ Hai 26/09 và thứ Ba 27/09.
Cả hai đường ống không hoạt động vào thời điểm trên, dự án Nord Stream 2 đã bị tạm dừng sau khi Nga xâm lược Ukraine, và Nga đã đóng Nord Stream 1 hồi tháng 9, viện dẫn nhu cầu bảo trì.
Thế nhưng cả hai đường ống này vẫn còn có khí đốt, nổi bọt trên bề mặt biển rộng một km.
Bộ trưởng Năng lượng Đan Mạch Dan Jorgensen nói các vụ rò rỉ có thể kéo dài ít nhất một tuần, cho đến khi hết khí đốt từ các ống dẫn. Một cuộc điều tra cũng đã được khởi động.
Theo sau vụ tấn công bị cáo buộc, Na Uy - hiện là nhà cung cấp khí đốt lớn nhất châu Âu - đã quyết định huy động binh sĩ để bảo vệ các cơ sở hạ tầng quan trọng.
Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Støre nói trong một cuộc họp báo rằng quân đội sẽ nên "hiện diện" tại các cơ sở dầu và khí đốt.
Bất kỳ vụ tấn công nào sẽ được giải quyết với các đồng minh, ông cho biết.
Hải quân sẽ được huy động để bảo vệ các cơ sở khai thác dầu và khí đốt ngoài khơi, trong khi cảnh sát có thể tăng cường sự hiện diện tại các cơ sở trên đất liền, Thủ tướng Na Uy nói.
Equinor, một công ty năng lượng do nhà nước sở hữu của Na Uy nói hôm 28/09 đã tăng cường các biện pháp an ninh.
Tổng Thư ký Nato Jens Stoltenberg nói ông đã thảo luận về việc bảo vệ các cấu trúc quan trọng với Bộ trưởng Quốc phòng Đan Mạch, vụ rò rỉ xảy ra gần một đảo của quốc gia này.
Và tại Mỹ, Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan nói quốc gia này sẽ tiếp tục công việc đảm bảo an ninh năng lượng cho châu Âu.
Một người phát ngôn nói rằng hải quân Mỹ đã sẵn sàng ủng hộ đồng minh.
"Chúng tôi đã sẵn sàng hỗ trợ và trợ giúp trong sự phối hợp chặt chẽ với các đồng minh và đối tác, nếu cầu thiết", đại tá Tamara Lawrence nói.
Nguồn hình ảnh, Reuters
Dự án đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 1 - bao gồm hai nhánh song song trải dài 1.200 km dưới biển Baltic từ bờ biển của Nga gần thành phố St Petersburg cho đến đông bắc Đức.
Các nhà địa chấn nêu thông tin các vụ nổ dưới dước trước khi vù rò rỉ xuất hiện.
Tư lệnh Phòng vệ Đan Mạch đã công bố các hình ảnh về vụ rò rỉ, cho thấy bọt biển - lớn nhất có đường kính 1 km - trên bề mặt biển Baltic.
"Không còn nghi ngờ gì nữa đó là các vụ nổ," ông Bjorn Lund từ Trung tâm Địa chấn Quốc gia Thụy Điển nói.
Mike Fulwood, nhà nghiên cứu cấp cao từ Viện nghiên cứu Năng lượng Oxford nói với BBC vụ phá hoại thật sự là nguyên nhân khả thi nhất gây ra các vụ rò rỉ. "
Để gây nổ một đường ống ngoài khơi là chuyện hiếm xảy ra, vì thế ba vụ trong 18 giờ là một sự trùng hợp lớn," ông Mike Fulwood cho biết.
Nếu vụ phá hoại thật sự do Nga gây ra, đây là một động thái "kỳ quặc", ông Mike Fulwood nhận định, vì đường ống này đã bị cắt nguồn cung.
Ông Mike Fulwood ước tính công tác sửa chữa có thể mất từ ba đến sáu tháng, các vùng bị hư hại sẽ cần được thay thế.
Hư hại tương tự tại một đường ống dẫn khác trong quá khứ cũng mất chín tháng để sửa chữa.
