Cuộc đua vào ghế thủ tướng Anh: Ứng viên sáng giá Rishi Sunak là ai?

Nguồn hình ảnh, Getty Images
- Tác giả, Tom Espiner & Lucy Hooker
- Vai trò, Phóng viên kinh doanh, BBC News
Rishi Sunak đã lèo lái nền kinh tế Vương quốc Anh trong thời kỳ đại dịch Covid, và ông được nhiều người gọi là "người có tiềm năng trở thành thủ tướng trong tương lai".
Sau khi ông Boris Johnson từ chức, giờ đây, ông có cơ hội để đảm đương vị trí quyền lực đó.
Ông Sunak trở thành bộ trưởng tài chính vào tháng Hai năm 2020, và trong vòng vài tuần chính ông đã phải đối mặt với thách thức lớn nhất đối với bất kỳ bộ trưởng tài chính nào kể từ Thế chiến Hai: điều hành nền kinh tế Vương quốc Anh khi đại dịch bắt đầu xảy ra và các lệnh phong tỏa được áp dụng.
Đối với khá nhiều người, gương mặt thuộc thế hệ thiên niên kỷ này - ông có sinh nhật lần thứ 40 trong lần phong tỏa đầu tiên - tỏ ra là người vững tay chèo.
Khi ông cam kết làm "bất cứ điều gì cần thiết" để giúp mọi người vượt qua đại dịch vào mùa xuân năm 2020 - và công bố khoản hỗ trợ trị giá 350 tỷ bảng Anh - xếp hạng cuộc thăm dò ý kiến về ông đã tăng điểm cao.
Nhưng Vương quốc Anh tiếp tục bị ảnh hưởng bởi bão tố về kinh tế, và bản thân ông Sunak đã phải đối mặt với việc bị cảnh sát phạt, cùng với Boris Johnson, vì vi phạm quy định giãn cách trong khu vực làm việc của chính phủ vào tháng Sáu năm 2020.
Vào tháng Tư năm nay, một số nhà chỉ trích đảng Bảo thủ đã đặt câu hỏi liệu triệu phú này có nắm được quy mô của mức chi phí sinh hoạt mà các hộ gia đình đang gặp khó khăn phải đối mặt hay không.

Trong tháng đó, tài chính của ông Sunak và gia đình bị soi xét gắt gao, với vấn đề thuế đánh vào tài sản thừa kế của vợ ông là Akshata Murty được chú ý tới.
Sau đó, bà Murty tuyên bố sẽ bắt đầu trả thuế tại Anh cho các khoản thu nhập ở nước ngoài của mình để giảm bớt áp lực chính trị lên chồng.
Đảng Lao động đã đặt ra một số câu hỏi về tài chính của ông, bao gồm: Ông Sunak đã bao giờ được hưởng lợi từ việc sử dụng các thiên đường thuế chưa?
Tờ Independent đưa tin về các tuyên bố rằng ông đã được nêu tên là người thụ hưởng các quỹ tín thác thiên đường thuế ở Quần đảo Virgin và Quần đảo Cayman thuộc Anh vào năm 2020.
Người phát ngôn của ông Sunak nói họ "không công nhận" các tuyên bố này.
Vậy chúng ta biết gì về Rishi Sunak?

Sự thăng tiến của Rishi
Cha mẹ của ông Sunak đến Vương quốc Anh từ Đông Phi và đều là người gốc Ấn Độ.
Sunak sinh ra ở Southampton vào năm 1980, nơi cha ông là bác sĩ đa khoa, và mẹ điều hành hiệu thuốc của riêng mình.
Ông Sunak cho biết ông ngưỡng mộ sự cống hiến của cha mình trong việc phục vụ cộng đồng. Giúp đỡ mẹ mình trong hiệu thuốc của bà đã cho ông những bài học đầu tiên trong kinh doanh.
Sunak theo học trường tại trường trung học tư thục Winchester College - và làm bồi bàn tại một quán cà ri ở Southampton trong các kỳ nghỉ hè - sau đó tiếp tục tới Oxford để học Triết học, Chính trị và Kinh tế.

Nguồn hình ảnh, HM Treasury
Khi đang theo học chương trình MBA tại Đại học Stanford, Sunak gặp vợ mình là Akshata Murthy, con gái của Narayana Murthy, tỷ phú Ấn Độ và đồng sáng lập công ty dịch vụ IT khổng lồ Infosys. Vợ chồng ông có hai con gái.
Từ năm 2001 đến năm 2004, ông Sunak là nhà phân tích của ngân hàng đầu tư, Goldman Sachs, và sau đó là thành viên có phần hùn của hai quỹ đầu tư.
Ông được cho là một trong những nghị sĩ giàu nhất.
Theo The Times, ông là một "triệu phú ở tuổi đôi mươi", nhưng ông chưa bình luận công khai về giá trị tài sản của mình.
Kể từ năm 2015, ông là Nghị sĩ Đảng Bảo thủ cho Richmond ở Yorkshire và ông sống ở Kirby Sigston, ngay bên ngoài thị trấn Northallerton.
Ông từng làm việc ở hàm quốc vụ khanh trong chính phủ của cựu thủ tướng Theresa May.
Sau đó, ông được người kế nhiệm Boris Johnson bổ nhiệm vào vị trí phụ trách ngân khố tại Bộ Tài chính trước khi được thăng chức lên thành bộ trưởng tài chính vào tháng Hai năm 2020.
Ông Sunak ban đầu là một người ủng hộ mạnh mẽ cho ông Johnson, nhưng đã từ chức vào tuần này và nói rằng ông cảm thấy cách tiếp cận nền kinh tế của ông "về cơ bản là quá khác" so với cách tiếp cận của ông Johnson.
Ông Sunak đã vận động nhiệt tình cho là phiếu tách khỏi EU trong cuộc trưng cầu dân ý, và từng nói với Yorkshire Post rằng ông tin rằng điều đó sẽ khiến nước Anh trở nên 'tự do hơn, công bằng hơn và thịnh vượng hơn'.
Ông cho rằng hoạt động kinh doanh của Vương quốc Anh đã bị "kìm hãm" bởi thực trạng quan liêu từ Brussels, nhưng ông lạc quan rằng hậu Brexit sẽ đạt được một thỏa thuận thương mại tự do với EU.
Ông cho biết việc thay đổi các quy định nhập cư là một lý do quan trọng khác cho cuộc bỏ phiếu rời EU của ông: "Tôi tin rằng việc nhập cư thích hợp có thể có lợi cho đất nước của chúng ta. Nhưng chúng ta phải có quyền kiểm soát biên giới của mình."
Ông đã bỏ phiếu cho thỏa thuận Brexit của Theresa May trong cả ba lần mà sau đó được đưa ra quốc hội, nhưng cũng là người ủng hộ sớm cho ông Boris Johnson, và vì vậy ông đã được khen thưởng vào tháng Bảy năm 2019 với việc thăng chức từ lãnh đạo chính quyền địa phương vào vị trí phụ trách ngân khố tại Bộ Tài chính.
Vào tháng Hai năm 2020, khi ông Sajid Javid thôi giữ chức bộ trưởng tài chính sau cuộc tranh giành quyền lực trong chính phủ, và ông Sunak đã tiếp quản ghế này.

Huyết thống rất quan trọng
Giống như ông Javid, ông Sunak thuộc thế hệ sinh ra ở Vương quốc Anh nhưng có nguồn gốc từ nơi khác, và ông nói rằng huyết thống rất quan trọng đối với ông.
"Cha mẹ tôi di cư đến đây, vì vậy bạn có thế hệ của những người sinh ra ở đây mà cha mẹ của họ không sinh ra ở đây, và họ đến đất nước này để kiếm sống," ông nói trong một cuộc phỏng vấn với BBC trong năm 2019.
"Về phương diện giáo dục văn hóa, tôi tới đền thờ vào cuối tuần - tôi là người theo Ấn giáo - nhưng tôi cũng sẽ ở [Câu lạc bộ bóng đá Southampton] để coi đội bóng vào thứ Bảy - bạn làm mọi thứ, bạn làm cả hai."
Trong cuộc phỏng vấn, ông nói rằng ông đã may mắn không phải chịu đựng nhiều sự phân biệt chủng tộc khi lớn lên, nhưng có một sự cố đã xảy ra.
"Tôi đang đi chơi với em trai và em gái của mình, và tôi nghĩ, có lẽ lúc đó tôi còn khá trẻ, tôi có lẽ là ở độ tuổi thiếu niên, và chúng tôi đã ra ngoài tại một nhà hàng thức ăn nhanh. Khi đó có những người đang ngồi gần đó, và đó là lần đầu tiên tôi trải nghiệm sự kỳ thị khi họ nói những từ lóng để chỉ dân gốc Pakistan.
"Và khi đó tôi thấy đau nhói. Tôi vẫn nhớ nó. Nó hằn sâu trong ký ức của tôi. Bạn có thể bị xúc phạm theo nhiều cách khác nhau.
"Tuy nhiên, ông nói rằng ông "không thể tưởng tượng điều đó xảy ra ngày nay" ở Anh quốc.