Quan hệ Việt Nam-Vatican 'lên mức có đại diện thường trú'?

Vatican

Nguồn hình ảnh, GREGORIO BORGIA/AFP/Getty

Chụp lại hình ảnh, Phó thủ tướng Trương Hòa Bình tặng quà cho Giáo Hoàng Francis tại Vatican hôm 20/10

Báo Công giáo và Dân tộc nói quan hệ Việt Nam-Vatican "sẽ được nâng lên mức đại diện thường trú" trong lúc đại diện Hội đồng Giám mục Việt Nam nói với BBC rằng "chưa nghe gì tin này".

Tường thuật về chuyến thăm Vatican của Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình, Báo Công giáo và Dân tộc hôm 21/10 cho hay:

"Hai bên đã thảo luận và thống nhất phương hướng tăng cường quan hệ ngoại giao, sẽ nâng cấp quan hệ giữa Việt Nam và Tòa Thánh Vatican từ mức đặc phái viên không thường trú lên mức đại diện thường trú trong thời gian tới."

Tờ báo cũng nói thêm rằng Đức Hồng y Pietro Parolin, Quốc vụ khanh Tòa Thánh "đã nhận lời mời sang thăm Việt Nam".

Hiện Tổng Giám mục Marek Zalewski, người Ba Lan, là đại sứ của Tòa Thánh tại Singapore đồng thời giữ chức đặc phái viên không thường trú của Vatican tại Việt Nam.

Tuy vậy, hôm 23/10, Giám mục Phêrô Nguyễn Văn Khảm, tổng thư ký Hội đồng Giám mục Việt Nam nói với BBC qua điện thoại: "Tôi chưa nghe tin này nên chưa có bình luận."

Website của Hội đồng Giám mục Việt Nam cũng không thấy đăng tin này.

'Tự do tôn giáo'

Cùng ngày, trả lời BBC từ Quảng Nam, Linh mục Đinh Hữu Thoại, Giáo xứ Tiên Phước, nói: "Tôi được biết chuyến thăm của ông Trương Hòa Bình không chính thức, và có vẻ mờ nhạt."

"Về thông tin do báo Công giáo-Dân tộc đưa ra, tôi nghĩ có thể chưa xác thực lắm, vì những gì liên quan đến Giáo hội Việt Nam thì phải phát xuất từ trang của Tòa thánh."

"Nếu đúng là quan hệ Việt Nam-Vatican sẽ lên mức đại diện thường trú thì cũng là bước tiến vì từ năm 1954 ở Hà Nội, và sau đó từ năm 1975 ở Sài Gòn, đã không còn đức Khâm sứ của Tòa thánh ở Việt Nam."

"Nhưng vấn đề là hiện nay ở Việt Nam, tòa Khâm sứ đã bị lấy rồi, thì nếu có Khâm sứ thì ngài ấy ở đâu?"

Giáo Hoàng Francis

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh, Giáo Hoàng Francis tiếp Chủ tịch nước Trần Đại Quang hồi tháng 11/2016

Bình luận về quan hệ Việt Nam-Vatican, Linh mục Thoại nói thêm: "Tất nhiên ai cũng muốn quan hệ Việt Nam-Vatican được tiến triển tốt."

"Trong cái tiến triển đó thì cũng cần xem lại mức độ tự do tôn giáo ở Việt Nam có cởi mở hơn không."

"Ngoài ra là vấn đề bổ nhiệm giám mục."

"Nếu quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Tòa thánh được miêu tả là tiến triển mà vấn đề tự do tôn giáo không được cải thiện thì cũng khó."

"Hiện Luật Tôn giáo Tín ngưỡng không có tiến bộ hơn về vấn đề tự do tôn giáo."

"Dường như những góp ý của Hội đồng Giám mục Việt Nam không được ghi nhận nên cũng không có thay đổi nhiều về vấn đề này trong luật."

Trong một diễn biến khác, hồi tháng 9/2018, Vatican công nhận bảy giám mục Công giáo do chính quyền Trung Quốc chỉ định theo một thỏa ước lịch sử trong quan hệ hai bên.

Thỏa ước này được cho là để cải thiện quan hệ giữa Vatican và quốc gia Cộng sản.

Thỏa ước, mà một số nhà bình luận nói là theo "mô hình Việt Nam "sẽ cho phép đảng Cộng sản Trung Quốc chuẩn thuận tên các giám mục Vatican bổ nhiệm.

Trung Quốc có khoảng 10 triệu người Công giáo.

Hiện nay, người Công giáo ở Trung Quốc phải đối mặt với lựa chọn đi lễ tại các nhà thờ được Bắc Kinh phê chuẩn hoặc đến cầu nguyện với các giáo đoàn kín thề trung thành với Vatican.

Giáo Hoàng Francis hy vọng thỏa ước "sẽ làm cho các vết thương của quá khứ liền da" và mang lại sự đoàn kết Công giáo trọn vẹn ở Trung Quốc, Vatican cho hay.

Vatican đã mô tả đó là "thành quả của việc tái lập quan hệ từng bước sau một quá trình đàm phán cẩn thận và lâu dài".

Động thái này có khả năng mở đường cho việc thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Vatican và Trung Quốc.

Nhưng các nhà chỉ trích - kể cả Tổng giám mục Hong Kong - nói rằng quyết định của Vatican đạt thỏa ước với đảng Cộng sản Trung Quốc là một sự phản bội.

Báo Crux hồi tháng 9/2018 dẫn lời Henry Cappello, Chủ tịch tổ chức "CIV - Caritas in Veritate International" (Bác Ái Trong Chân Lý): "Có nhiều cách khác nhau để có mối quan hệ giữa một quốc gia và Vatican. Các chi tiết cụ thể của một thỏa ước có thể thay đổi."

"Thỏa ước Vatican-Trung Quốc có khả năng tương tự như mô hình Việt Nam,với những sửa đổi phù hợp với tình hình ở Trung Quốc."

"Việt Nam đã có một thỏa thuận riêng phù hợp với tình hình Việt Nam, do đó các nước khác có thể tiếp cận theo cách này."

Khi đề cập về chuyến thăm Vatican của Phó thủ tướng Trương Hòa Bình, báo điện tử Vov.vn viết:

"Giáo Hoàng Francis nhấn mạnh Giáo hội Công giáo Việt Nam cần tiếp tục thực hiện tốt hơn nữa đường hướng "Sống Phúc âm giữa lòng dân tộc" của Hội đồng Giám mục Việt Nam và Huấn từ của Giáo Hoàng "người giáo dân tốt cũng là người công dân tốt", "người Công giáo Việt Nam phải đồng hành cùng dân tộc Việt Nam xây dựng đất nước ấm no, hạnh phúc", đồng thời khuyến khích giáo dân và chức sắc Công giáo tại Việt Nam tham gia vào các hoạt động chung, đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển của đất nước và Giáo hội."

Xem thêm về Vatican: