Tượng cảnh sát giao thông ở Hà Nội: 'Ý tưởng cạn cho một chủ đề lớn'
Nguồn hình ảnh, Trường Sơn
Quần thể tượng cảnh sát giao thông và phòng cháy chữa cháy đặt phía ngoài công viên Thống Nhất, Hà Nội đang nhận những ý kiến trái chiều.
Quần thể tượng được đặt tại ngã ba đường Trần Nhân Tông - Quang Trung, gồm bảy nhân vật: hai cảnh sát giao thông, ba chiến sĩ cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ, một phụ nữ lớn tuổi và một em bé. Bên cạnh là hình ảnh cột đèn giao thông và ngọn lửa.
Cụm tượng này đang được gấp rút hoàn thành để kịp khánh thành vào ngày 20/07 nhân kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống lực lượng Cảnh sát Nhân dân Việt Nam (20/07/1962 - 20/07/2022).
Thiếu tướng Nguyễn Công Bẩy (Phó cục trưởng Cục Công tác Đảng và Công tác chính trị, Bộ Công an) nói Zing News ngày 14/07,
"Hai thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM rất cần có tượng đài như vậy, việc này cũng để nhắc nhở cho quần chúng nhân dân ý thức hơn trong việc tham giao thông và ý thức trong việc PCCC. Công trình này khánh thành để tuyên truyền cho truyền thống của lực lượng Cảnh sát nhân dân".
Nguồn hình ảnh, Trường Sơn
'Không tinh tế'
Trao đổi với BBC News Tiếng Việt, Nghệ sĩ thị giác Picas Nguyễn từ TP HCM cho rằng tạo hình chung của quần thể tượng "không có sự tinh tế".
Ông Picas Nguyễn nói:
"Theo tôi, tạo hình chung của quần thể tượng mang yếu tố minh họa. Nghệ thuật không nằm ở số đông, truyền tải nghệ thuật đến số đông không phải minh họa, phơi bày một cách lộ liễu ra như vậy. Nghệ thuật phải có yếu tố lược giản."
Nguồn hình ảnh, Trường Sơn
"Việc tạo hình người lính cứu hỏa đã thiếu độ mạnh mẽ, độ năng động, do đó không tạo nên nét đẹp thẩm mỹ, sự kiêu hãnh của nghề cứu hỏa, trong khi lại minh họa người lính cứu hỏa cầm cái ống dập lửa."
Theo ông Picas Nguyễn thì ý tưởng quần thể tượng đã thiếu sự cân nhắc từ phía người làm dự án, "quá cạn cho một chủ đề lớn".
"Sự gian lao, khổ đó không nhất thiết phải đặc tả, trong khi xu hướng nghệ thuật hiện nay đã tới nghệ thuật ý niệm, tức là nhìn biểu tượng để liên tưởng, không phải nhìn hình tượng để giải thích cho một vấn đề mà mình còn đang mơ hồ. Theo tôi, người cảnh sát giao thông không nhất thiết phải đưa cột đèn tín hiệu giao thông vào. Người cảnh sát dẫn người dân qua đường thì bình thường, nước nào cũng có, nhưng tôi không hiểu tại sao lại đưa lên tượng đài.
Nguồn hình ảnh, Trường Sơn
"Theo tôi, cơ bản trong tạo hình hội họa, tạo hình nghệ thuật, thì sự cách điệu ngọn đèn giao thông sẽ trở thành biểu tượng để người ta có thể đọc, nhìn và và liên tưởng đồng thời không phá vỡ không gian. Nếu hiện tại làm quần thể tượng như thế này thì đâu cần phải điêu khắc," ông Picas Nguyễn nhận xét.
Nói với báo Dân Việt ngày 14/07, Họa sĩ Lê Thiết Cương cho biết cần phải xem xét tính thẩm mỹ của cụm tượng đài này qua ngôn ngữ điêu khắc.
"Tôi chỉ thấy rằng, cụm tượng đài này đang sao chép nguyên bản hiện thực. Nghệ thuật nói chung, điêu khắc nói riêng không có nghĩa vụ phải sao chép hiện thực và không bao giờ "tầm gửi" vào hiện thực", ông nói.
Cũng trả lời Dân Việt ngày 14/07, Họa sĩ Nguyễn Thế Sơn, Giám tuyển nghệ thuật, giảng viên Đại học Mỹ thuật Việt Nam cho rằng, "Bây giờ là thời đại 4.0, chuyển đổi số, hội nhập quốc tế, nhiều chủ trương về xây dựng thành phố sáng tạo - công nghiệp văn hóa mà dựng tượng đài với ngôn ngữ cũ kỹ như thế này là hơi lạc điệu."
'Phải tôn trọng dân chúng'
Ông Picas Nguyễn cho rằng khi trình bày tác phẩm thì "điều đầu tiên là tôn trọng dân chúng".
Nguồn hình ảnh, Trường Sơn
"Như các tượng ở nước ngoài như Nga, Triều Tiên, Mỹ… Những tác phẩm đó đều được phê duyệt kỹ lưỡng. Hội họa gắn liền với hệ tư tưởng và khả năng tạo hình của người nghệ sĩ, bên cạnh kiến thức về quy hoạch, bối cảnh không gian công cộng xung quanh."
Theo ông Picas Nguyễn thì quần thể tưởng đã không tính đến hướng nhìn của người xem, "thường thì điêu khắc thì người ta sẽ nhìn từ ba chiều, bốn chiều, góc nào cũng phải đáp ứng được nhu cầu thẩm mỹ của người xem.
"Tượng này nên đặt trong trụ sở công an giao thông, phòng cháy chữa cháy như biểu tượng để những người trong ngành nhìn thấy và tự hào về nghề mình đang làm. Tôi đã tham gia một số trại điêu khắc quốc tế thì có những công trình đặt ở công viên và phải được qua rất nhiều cuộc thi tuyển, gồm nhiều chuyên gia kiến trúc, cảnh quan, kết cấu công trình, đều tìm giải pháp đưa ra tác phẩm, đưa ra vị trí phù hợp đặt tác phẩm."
Nguồn hình ảnh, Trường Sơn
Ngoài ra ông Picas Nguyễn cho rằng chất liệu không phải là yếu tố quyết định.
"Chất liệu đồng, các thành viên chuyên môn có thể nghĩ đây là chất liệu quý, một tác phẩm quý không phải nằm ở chất liệu mà nằm ở tạo hình sáng tác của người nghệ sĩ.
"Inox chắc có lẽ đã chưa được nghĩ ra, nhưng đối với bức tượng công cộng thì khi dùng inox nhất là không gian 3 chiều thì có sự phản quang, với môi trường cảnh quan xung quanh, tương tác mới ngoài cộng đồng."
Nguồn hình ảnh, Picasa
"Tóm lại, tôi thấy quần thể tượng này đã không chạm tới cảm xúc của tôi là một tác phẩm đẹp. Ngoài ra, khi quần thể tượng đặt tại Hà Nội thì vô tình hạ thấp tư duy của người Việt Nam trong xu thế phát triển của tư duy số hiện nay. Tôi nghĩ tác phẩm này đừng đưa ra trưng bày vì làm xấu hình tượng người làm nghề. Nếu mình là người làm nghề thì mình cũng không dám nhận làm tượng này", ông Picas Nguyễn nói.
Trong khi hai nhà phê bình nghệ thuật giấu tên trả lời nhanh với BBC News Tiếng Việt rằng "quần thể tượng đài này tôi thấy không đáng để bình luận."
Ý kiến độc giả
Dưới bài báo về cụm tượng này trên VnExpress, một bạn đọc lấy tên lop5antt bình luận: "Đề tài quá ôm đồm. Xét về mỹ thuật, bố cục vô cùng lộn xộn. Vị trí đặt cũng không hợp lý."
Dâu bùi: "Xấu"
Hienm1970: "Chữa cháy quay vòi xịt ra ngoài"
Nguồn hình ảnh, Trường Sơn
Độc giả Anh Vũ giấu tên mạnh dạn phát biểu: "Tượng đài CSGT không hợp lý?
"Quân trang quân phục là ở thởi hiện tại, nhưng đèn tín hiệu kiểu cũ và bục chỉ huy giao thông giờ cũng đâu còn. Từ ngày đổi cảnh phục hình như không ở đâu chỉ huy giao thông trên bục như tượng đài thể hiện."
Nguồn hình ảnh, Trường Sơn
Yetmc95: "Hiện nay CSGT có đứng ở bục để điều khiển nữa đâu, toàn đứng cách đèn xanh đỏ 50m mà..."
Nam lùn: "Chị CSGT chỉ đường ngang thì anh CSGT dắt bà cụ đi đường dọc. Hai anh PCCC quay lưng lại ngọn lửa tác nghiệp! Duy nhất anh bế em bé ra khỏi vùng lửa là xúc động."
Dao van: "Xấu, luộm thuộm, lãng phí. Nên làm gọn lại và mang tính biểu tượng, nghệ thuật một chút."
Nguồn hình ảnh, Trường Sơn
Pham: "Dựng tượng đài là ý tưởng rất tốt để vinh danh các anh em, chiến sĩ ngày đêm làm việc phục vụ cho xã hôi. Nhưng cần làm hơn nữa là tăng cường anh em cảnh sát giao thông biên phạt hay tịch thu bằng lái cho các xe máy kém ý thức sống làm bừa không dừng đèn đỏ để nhường cho người đi bộ băng qua đường. Chúng ta cũng nên tăng thêm nhiều lằn đường cho người đi bộ băng qua đường để tránh ùn tắc nghẹt ở các ngã tư đông người và xe.
'Nạn' đua nhau xây tượng đài ở Việt Nam
Việc xây dựng các tượng đài ở nhiều tỉnh, thành phố tại Việt Nam vẫn là đề tài gây tranh cãi trong nhiều năm qua.
Không thấy báo Việt Nam đề cập chi phí xây cụm tượng đài bằng đồng cảnh sát giao thông và phòng cháy chữa cháy nói trên, nhưng chuyện các tỉnh thành đua nhau xây tượng đài với kinh phí 'khủng', trong khi chất lượng bị giới chuyên môn đánh giá thấp, không phải là chuyện mới.
Nguồn hình ảnh, Trường Sơn
Năm 2021, công trình tượng đài Khởi nghĩa Vĩnh Thạnh, tại huyện Vĩnh Thạnh, tỉnh Bình Định trị giá 48 tỉ đồng, trong đó ngân sách nhà nước chiếm đến 70%, phần còn lại là từ nguồn xã hội hóa, gây bức xúc dư luận, theo Lao động.
Không lâu trước đó, huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam, một trong những huyện nghèo nhất Việt Nam, chi 14 tỉ đồng (hoàn toàn từ ngân sách địa phương) để xây dựng tượng đài Chiến thắng Khâm Đức.
Huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa cũng dự kiến xây tượng tượng đài Bà Triệu trong giai đoạn 2020 - 2023 với kinh phí 20 tỉ đồng, từ ngân sách huyện và nguồn huy động khác.
Hội Kiến trúc sư Việt Nam từng ý kiến báo động về vấn nạn này. Nhưng câu hỏi đặt ra là tại sao tình trạng lãng phí này vẫn tiếp tục xảy ra.
Xem thêm:
