Joe Biden nói 'thấy thuyết phục' rằng Putin đã quyết định xâm lược Ukraine
Nguồn hình ảnh, Reuters
Tổng thống Mỹ Joe Biden nói ông thấy 'thuyết phục' rằng người đồng cấp Nga Vladimir Putin đã quyết định tiến hành một cuộc xâm lược Ukraine và một cuộc tấn công có thể diễn ra trong "những ngày tới".
Ông Biden nói đánh giá này dựa trên hoạt động tình báo của Mỹ và Thủ đô Kyiv sẽ là mục tiêu. Trong khi đó Nga luôn bác bỏ kế hoạch xâm lược.
Các quốc gia phương Tây lo ngại rằng Nga sẽ 'giật dây' một cuộc khủng hoảng giả ở các vùng ly khai phía đông của Ukraine nhằm có lý do tiến hành cuộc tấn công.
Mỹ ước tính có khoảng 169.000 - 190.000 binh sĩ Nga đang tập trung "trong và gần Ukraine", con số này bao gồm những chiến binh do Nga hậu thuẫn ở hai vùng ly khai tự xưng là quốc gia cộng hòa Donetsk và Luhask, miền đông Ukraine.
Trong bài phát biểu tại Nhà Trắng ngày 18/02, Tổng thống Biden nói nước Mỹ có "lý do để tin rằng" các lực lượng Nga đang "có kế hoạch và dự định tấn công Ukraine trong tuần tới đây, trong những ngày sắp tới".
"Tính đến thời điểm này tôi thấy thuyết phục rằng ông ấy đã đưa ra quyết định," ông Biden cho biết thêm, ám chỉ đến Tổng thống Nga Putin. Trước đó, ông Biden và những quan chức hàng đầu nói rằng họ không biết liệu có ông Putin đã quyết định hay chưa.
Đầu ngày thứ Sáu 18/02, ông Biden nói Nga có thể "vẫn chọn con đường ngoại giao" và rằng "không quá trễ để giảm leo thang căng thẳng và quay trở lại bàn đàm phán".
Cũng vào ngày 18/02 thì xuất hiện dấu hiệu gia tăng căng thẳng khác, các nhà lãnh đạo của hai khu vực ly khai ở miền đông Ukraine tuyên bố sơ tán cư dân và nói rằng Ukraine đã tăng cường bắn phá và đang lên kế hoạch tấn công.
Ukraine luôn luôn khẳng định không có kế hoạch tấn công và Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba đã bác bỏ điều ông mô tả là "những báo cáo thông tin sai sự thật từ phía Nga".
Hàng trăm ngàn người đang sống ở vùng ly khai và quá trình sơ tán sẽ là công việc không hề đơn giản. Hiện chưa có dấu hiệu tiềm tàng xảy ra một cuộc sơ tản lớn như vậy, thế nhưng truyền thông nhà nước Nga tường thuật rằng một số xe buýt chở người dân địa phương đã di chuyển đến Nga.
Denis Pushilin, người đứng đầu vùng ly khai tự xưng là Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DNK) tuyên bố rằng một cuộc sơ tản đã được ghi hình vào ngày 18/02. Tuy nhiên theo phân tích của BBC dựa theo metadata thì video này được quay vào hai ngày trước đó, trước thời điểm bùng phát cuộc đụng độ.
Điện Kremlin và Tổng thống Putin đã ra lệnh dựng lên các trại tị nạn gần biên giới và hỗ trợ "khẩn cấp" cho những người đến từ các vùng ly khai.
Nga đã hậu thuẫn lực lượng phiến quân ở vùng ly khai Donbas, miền đông Ukraine từ năm 2014. Khoảng 14.000 người - bao gồm nhiều thường dân - đã chết trong các cuộc giao tranh.
Nguồn hình ảnh, Tass via Getty Images
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nói các sự kiện diễn ra trong vòng 48 giờ qua là một phần trong những nỗ lực của phía Nga để tạo "các sự khiêu khích giả" nhằm có cái cớ để "tấn công" sâu thêm.
Bộ Ngoại giao Mỹ sau đó gọi thông báo sơ tán là một nước cờ "bất cần" từ phía Moscow "nhằm khiến thế giới bị phân tán trước sự thật rằng Nga đang dồn lực lượng để chuẩn bị cho một cuộc tấn công". Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki nói các cuộc sơ tán là một ví dụ Moscow đang sử dụng tin tức giả mạo nhằm tạo tiền đề cho một cuộc chiến.
Vào tối ngày 18/02, cơ quan tình báo của quân đội Ukraine nói đã nhận được thông tin chất nổ đã được gài trong một cơ sở hạ tầng ở vùng Donetsk nhằm chuẩn bị cho một cuộc tấn công 'cờ giả' - kế hoạch được tiến hành với mục tiêu đổ tội cho đối thủ.
"Các biện pháp này được tạo dựng để gây bất ổn tình hình tại những khu bị tạm chiếm ở đất nước chúng tôi và tạo một lý do để cáo buộc Ukraine tiến hành các hành vi khủng bố," Giám đốc Cơ quan Tình báo thuộc Bộ Quốc phòng Ukraine nói trên Twitter.
Trước đó chính quyền ly khai nói một xe jeep đã bị cho nổ tung gần một tòa nhà chính phủ ở Donetsk. Giới chức Mỹ và Ukraine nói đây là một cuộc tấn công bị 'giật dây' để làm bùng phát căng thẳng.
Trong khi đó, Tổng thống Putin nói tình hình tại miền đông Ukraine đang trở nên xấu đi. Trong một cuộc họp báo, ông đã đưa ra những cáo buộc mà không bao gồm chứng cứ về "những vi phạm nhân quyền mang tính hệ thống và quy mô lớn" được ghi trong luật "phân biệt đối xử với cộng đồng người dân nói tiếng Nga" ở Ukraine.
Ông Putin nói ông vẫn sẵn lòng thảo luận về cuộc khủng hoảng với các nhà lãnh đạo phương Tây, nhưng cáo buộc họ phớt lờ những mối quan ngại an ninh từ phía Nga, cảnh báo rằng bất kỳ một thỏa thuận nào cũng sẽ phải bao gồm một cam kết mang tính ràng buộc pháp lý về việc liên minh quân sự Nato sẽ chấm dứt việc mở rộng về phía đông.
Căng thẳng gia tăng ở miền đông Ukraine bùng phát giữa các báo cáo cho rằng Nga đang tiếp tục gia tăng thêm binh sĩ ở khu vực biên giới, chỉ vài ngày sau khi Moscow nói đã tiến hành rút quân.
Nguồn hình ảnh, Anadolu Agency via Getty Images
Quan ngại trước diễn biến sơ tán và tin tức sai lệch được lan truyền
Phân tích của Paul Adams, Phóng viên Ngoại giao của BBC News
Tuyên bố của Denis Pushilin [người đứng đầu vùng ly khai tự xưng là Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DNK)] rằng phụ nữ, trẻ em và người già sẽ được sơ tán đến Nga là một diễn biến rất đáng quan ngại một cách tiềm tàng.
Ý tưởng về sự cần thiết có một cuộc sơ tán do Ukraine có kế hoạch tấn công vào hai vùng ly khai do Nga hậu thuẫn tự xưng là nhà nước Cộng hòa Donetsk và Luhansk là vô căn cứ.
Với số lượng binh sĩ Nga đông đảo đang đồn trú xung quanh biên giới với Ukraine thì một cuộc tấn công như vậy sẽ là hành động ngu xuẩn. Nói đơn giản là khó mà nghĩ ra nổi.
Với những phiến quân ly khai thì Moscow muốn tạo một dấu ấn về một hiểm nguy rình rập. Ngày hôm qua, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng tình hình xung quanh biên giới với Nga có thể bùng phát bất kỳ thời điểm nào.
Tổng thống Putin hồi tuần này đã lặp lại cáo buộc, hoàn toàn không có căn cứ rằng Ukraine phải chịu trách nhiệm cho cuộc diệt chủng ở miền đông Ukraine.
Khi các nhà lãnh đạo phương Tây lên tiếng cảnh báo về các cuộc tấn công "cờ giả" thì những video được thực hiện một cách thô thiển, đã lan truyền trên internet nhằm cho thấy Ukraine đang tiến hành phá hoại, đây là những thời khắc nguy hiểm trong một cuộc khủng hoảng vốn đã trở nên đủ nguy hiểm.
Xem thêm:
