Frank Gardner Phóng viên chuyên các vấn đề an ninh của BBC

	Bin Laden trông trẻ hơn nhờ bộ râu đen và dày

Lần cuối ông có mặt trên băng video là vào tháng 10/2004, với bài phát biểu gửi tới cử tri Mỹ nhân kỳ bầu cử tổng thống nước này.

Giữa hai cuốn băng video, hồi tháng 1/2006 Bin Laden có tung lên một trang mạng Hồi giáo một đoạn băng thu âm.

Thông điệp video lần này của ông, đưa ra chỉ vài ngày trước đợt kỷ niệm sáu năm sự kiện 11/9, đã xóa tan tin đồn rằng lãnh tụ al-Qaeda đã chết, đồng thời nhắc nhở cả các ủng hộ viên lẫn kẻ thù của ông rằng nhân vật được treo giá 50 triệu đôla vẫn còn sống và khỏe mạnh.

Cuốn băng mới

Thoạt nhìn, ông Osama Bin Laden 50 tuổi, người còn được biết tới dưới cái tên Abu Abdullah, trông trẻ hơn là trong cuốn băng hồi năm 2004.

Đặc biệt là bộ râu, mà năm 2004 trông khá xơ xác và điểm bạc.

Trong cuốn video mới nhất, bộ râu của Bin Laden trông đen, dày hơn và được xén tỉa kỹ càng. Tuy nhiên các phân tích gia cho rằng thay vì nhuộm đen, có thể Bin Laden đeo hàm râu giả để tránh bị nhận dạng là nay đã cạo râu nhẵn nhụi.

Khuôn mặt ông trông vẫn mệt mỏi và nhiều nếp nhăn, nhưng không đến nỗi gày gò hốc hác như ba năm trước.

Chiếc khăn đội đầu màu trắng, 'imma, là loại khăn Bin Laden vẫn hay dùng và ông mặc chiếc áo dài truyền thống thaub ở bên trong còn ngoài khoác chiếc áo choàng bisht màu kem.

Không ngạc nhiên khi cuốn băng không cho thấy rõ địa điểm là ở nơi nào.

Trong cuốn video trước, Bin Laden và người quân sư của ông là Ayman al-Zawahiri đang trèo xuống một sườn núi. Lần này, chỉ có một bức phông nền bằng vải.

Thật hay giả?

Băng video năm 2004 đã được các chuyên gia tình báo Tây phương cùng báo chí Ả rập nghiên cứu kỹ càng để xác định xem nó được quay ở đâu. Người ta cho rằng vị trí là khu biên giới khó xác định giữa Afghanistan và Pakistan.

Lần cuối Bin Laden được nhìn thấy là vào cuối năm 2001, khi ông đang tìm cách tháo chạy khỏi khu căn cứ nằm trong hang động vùng Tora Bora.

Được tin Bin Laden đã chuyển sang phía Đông, vào Pakistan và được các bộ tộc người Pashtun, vốn trung thành với Taleban và chống đối tổng thống Pervez Musharraf, che chở.

Osama Bin Laden là một người cao lớn, dễ nhận dạng và ông khó có thể qua các vùng dân cư thành thị như Karachi mà không bị để ý.

Không giống như nhiều lời lẽ điên cuồng mà al-Qaeda từng đưa ra, Bin Laden cố gắng thuyết phục người dân các nước phương Tây nhằm chia rẽ họ và các lãnh đạo, cũng như chia rẽ các nước châu Âu với Mỹ, kẻ thù hàng đầu của ông ta.

Cuốn video lần này tung ra chỉ vài ngày trước ngày 11/9, khi người dân Mỹ đang ngày càng mệt mỏi về chiến tranh Iraq cũng như các lời hô hào về "cuộc chiến chống khủng bố"; đồng thời chuẩn bị quay sang kỳ bầu cử tổng thống 2008.

Cuốn băng, có thể do cơ quan sản xuất tư liệu truyền thông al-Sahab của al-Qaeda thực hiện, không ghi ngày tháng.

Thế nhưng trong băng Bin Laden có nhắc tới một số nhân vật lãnh đạo mới của Tây phương như tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy và thủ tướng Anh Gordon Brown, khiến người ta cho rằng nó được ghi vào mùa hè năm nay.

Thông điệp gây chia rẽ

Bên cạnh việc khẳng định với các ủng hộ viên rằng mình còn sống, cuốn video của Bin Laden trước hết nhằm vào dân chúng Mỹ với kêu gọi họ tiếp thu Hồi giáo để "chấm dứt cuộc chiến tại Iraq".

Bin Laden bày tỏ sự ngạc nhiên rằng cử tri Mỹ cho ông Bush ở lại Nhà Trắng thêm một nhiệm kỳ thứ hai, cho phép ông ta "tiếp tục giết hại người dân của chúng tôi tại Iraq và Afghanistan".

Những gì xảy ra tại Iraq, theo Bin Laden, đang "không còn kiểm soát được nữa". Ông nói thêm rằng tổng thống Bush là kẻ 'Dã Tràng xe cát biển Đông' và sẽ "không thu được gì ngoài thất bại".

Tình hình hiện nay, theo Bin Laden, đang làm nước Mỹ chảy máu về kinh tế.

Dù bị cô lập về địa lý, Osama Bin Laden luôn tỏ ra quan tâm tới truyền thống quốc tế và các nhà báo phương Tây từng có cơ hội phỏng vấn ông tại Sudan, rồi Afghanistan trong những năm 1996-2001.

Không giống như nhiều lời lẽ điên cuồng mà al-Qaeda từng đưa ra, Bin Laden cố gắng thuyết phục người dân các nước phương Tây nhằm chia rẽ họ và các lãnh đạo, cũng như chia rẽ các nước châu Âu với Mỹ, kẻ thù hàng đầu của ông ta.

Cuốn băng video mới, giống như cuốn trước ra sau cuộc đánh bom Madrid và trước kỳ bầu cử tổng thống Mỹ năm 2004, là một phần trong chiến thuật này.