Thủ lĩnh đối lập Tsvangirai đã rút khỏi cuộc bầu cử

Tổng thống Zimbabwe Robert Mugabe đã tới dự họp tại Sharm el-Sheikh ngay sau khi nhậm chức.

Ông Mugabe tuyên thệ nhậm chức vào Chủ nhật, tuy các quan sát viên cho rằng tình trạng bạo lực trước khi bỏ phiếu đã ảnh hưởng tới độ trung thực của kết quả.

Đã từng có kêu gọi các nước châu Phi không công nhận ông Mugabe, nhưng khối các nước này thay vì đó chắc sẽ yêu cầu ông nói chuyện với phe đối lập.

Ông Mugabe đã tuyên bố chiến thắng vang dội sau khi thủ lĩnh Phong trào Thay đổi Dân chủ (MDC), Morgan Tsvangirai, rút lui khỏi cuộc bầu cử.

Người đứng đầu ủy ban quan sát gồm 400 thành viên từ Cộng đồng Phát triển miền Nam châu Phi (Sadc), Bộ trưởng Thể thao Angola Jose Marcos Barrica, được trích lời nói: "Trong giai đoạn tiền bầu cử đã xảy ra quá nhiều bạo lực, sách nhiễu và phân tán."

Một đội quan sát viên khác thì kêu gọi tổ chức bầu cử lại vì cuộc bỏ phiếu lần này không tự do và không công bằng.

Hội nghị thượng đỉnh lần này không đặt ra nhiệm vụ lựa chọn cách gọi các lãnh đạo khu vực mà bàn xem chúng tôi cần làm gì để giúp những người nghèo khó và dân châu Phi nói chung.   Ngoại trưởng Tanzania Bernard Membe

Liên đoàn châu Phi có luật không chấp nhận các vị lãnh đạo không được bầu lên thông qua bỏ phiếu dân chủ, thế nhưng các phân tích gia không trông đợi khối này đưa ra quyết định mạnh mẽ như thế.

Ngoại trưởng Tanzania Bernard Membe khi được hỏi tại một cuộc họp báo rằng liệu ông có gọi ông Mugabe là tổng thống hay không đã nói: "Hội nghị thượng đỉnh lần này không đặt ra nhiệm vụ lựa chọn cách gọi các lãnh đạo khu vực mà bàn xem chúng tôi cần làm gì để giúp những người nghèo khó và dân châu Phi nói chung".

Không lên án

Một dự thảo do các ngoại trưởng châu Phi chấp bút trước kỳ hội nghị thượng đỉnh tại Sharm el-Sheikh không chỉ trích gì ông Mugabe, nhưng có lên án tình trạng bạo lực nói chung và kêu gọi đối thoại.

Các lãnh đạo châu Phi theo kế hoạch cũng sẽ yêu cầu ông Mugabe gặp ông Tsvangirai và bàn về khả năng đưa ra thỏa thuận chia quyền.

Tổng thống Nam Phi Thabo Mbeki, người được khu vực chỉ định làm trung gian trong chủ đề Zimbabwe, đã kêu gọi giải pháp đối thoại.

Trong khi đó tổng thống Zambia Levy Mwanawasa, người vốn giữ lập trường cứng rắn chống lại chế độ của ông Mugabe, vừa phải đi cấp cứu ngay trước kỳ họp thượng đỉnh.

	Cuộc bầu cử bị nói là không công bằng

Phe đối lập Zimbabwe đã kêu gọi Liên đoàn châu Phi phải có vai trò to lớn hơn trong việc làm trung gian để giải quyết khủng hoảng.

Trong bài diễn văn sau lễ nhậm chức, ông Mugabe nói ông cam kết sẽ đối thoại với phe đối lập để tìm giải pháp cho khủng hoảng chính trị ở trong nước.

Tuy nhiên phóng viên BBC tại châu Phi Peter Biles nói phe đối lập có thể sẽ bác tất cả các đề xuất về đoàn kết dân tộc nếu ông Mugabe vẫn còn giữ vị trí then chốt.

Đảng MDC nói 86 ủng hộ viên của họ bị sát hại và 200.000 người bị các dân quân thân đảng cầm quyền Zanu-PF bắt phải rời bỏ nhà cửa trong thời gian trước kỳ bỏ phiếu vòng hai.

Chính phủ thỉ chỉ trích đảng MDC là khơi gợi bạo lực.

Ông Mugabe, 84 tuổi, đã cầm quyền từ khi Zimbabwe giành độc lập từ tay người Anh năm 1980.