Vì sao Canada mời Việt Nam dự G7?
Nguồn hình ảnh, STR/Getty Images
Việt Nam là Đông Nam Á duy nhất, thuộc nhóm nước có bờ biển, được Thủ tướng Justin Trudeau mời dự G7 ở Quebec.
Tin từ Hà Nội hôm cho hay Thủ tướng Việt Nam, ông Nguyễn Xuân Phúc đã lên đường hôm đến Charleroix, tỉnh Quebec của Canada để dự phiên họp Outreach Session (hội nghị mở rộng) thuộc G7 từ 8-10/06.
Ngoài các nước công nghiệp phát triển Nhật Bản, Hoa Kỳ, Anh Quốc, Pháp, Đức, Canada, Italy, và Liên hiệp châu Âu (EU) đã là thành viên G7, năm nay Canada mời lãnh đạo 12 quốc gia.
Các nước này gồm Argentina, Bangladesh, Haiti, Jamaica, Kenya, Đảo Marshall, Rwanda, Senegal, Seychelles, CH Nam Phi, Việt Nam và Na Uy.
Ngoài ra, còn có đại diện Quỹ Tiền tệ Quốc tế, Ngân hàng Thế giới và Tổ chức OECD cũng đến dự G7 lần này.
Nguồn hình ảnh, STR/Getty Images
Mỗi năm một dạng khách mời khác nhau
Thông thường thì G7 mời các quốc gia đang phát triển đến góp mặt nhưng sự hiện diện của Na Uy, nước Bắc Âu giàu có, cho thấy nhu cầu của ông Trudeau có phần khác trước.
Argentina, nền kinh tế khá ở Nam Mỹ cũng có mặt tại Quebec lần này một phần vì quốc gia này năm nay là chủ tịch nhóm G20, gồm toàn bộ các nước G7.
Thủ tướng Canada, Justin Trudeau đã thăm Argentina năm 2016 và có quan hệ thân thiết với tổng thống Mauricio Macri, theo đài CBC của Canada.
Đài này cũng nói Ukraine không được mời dù nhận nhiều viện trợ từ Canada nhưng hiện vẫn có thất vọng về nạn tham nhũng trong giới cầm quyền.
Việt Nam được mời vì nằm trong nhóm nước bờ biển có vấn đề liên quan đến môi trường và biến đổi khí hậu, chủ đề Canada muốn thảo luận.
Trước chuyến đi, ông Nguyễn Xuân Phúc đã trả lời Reuters, nhấn mạnh đến cam kết năng lượng tái tạo:
"Chúng tôi sẵn sàng hợp tác và tạo thuận lợi cho tất cả các đối tác và tin tưởng rằng với tiềm lực về tài chính, công nghệ và kinh nghiệm phát triển năng lượng tái tạo, các nhà đầu tư của các nước G7 sẽ có nhiều cơ hội để trở thành những nhà đầu tư chiến lược trong lĩnh vực năng lượng tái tạo ở Việt Nam."
Các báo Việt Nam đưa tin Thủ tướng Phúc dẫn đầu một phái đoàn đến G7 và thăm Canada, gồm các quan chức ngoại giao, kinh tế, an ninh và quốc phòng.
Nguồn hình ảnh, Cổng thông tin điện tử Bộ Quốc Phòng
Mới hôm 05/06, Bộ trưởng Quốc phòng Canada Harjit Singh Sajjan và Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch chứng kiến lễ ký kết Bản ghi nhớ về Chương trình Hợp tác và Đào tạo quân sự của Canada (MTCP), liên quan đến vấn đề Biển Đông.
Trang VOV của nhà nước Việt Nam viết:
"Với lần thứ hai được mời tham dự Hội nghị thượng đỉnh G7, Việt Nam thể hiện là quốc gia uy tín trên trường quốc tế và năng lực trong việc đưa ra các giải pháp, ý tưởng để giải quyết nhiều vấn đề mang tính toàn cầu, trong đó có vấn đề ứng phó biến đổi khí hậu mà Việt Nam đang quan tâm."
Nhân quyền và công bằng xã hội
Nhưng trong cộng đồng gốc Việt tại Canada đã có những tiếng nói phản đối chuyến thăm.
Dân biểu Quốc hội Canada gốc Việt, bà Anne Minh-Thu Quach (hạt Salaberry-Suroît) hôm 07/06 đã công bố cho báo chí nói bà ngạc nhiên vì ông Nguyễn Xuân Phúc được mời đến Quebec để nói về bảo vệ đại dương hôm 9/06.
Theo bà Anne Minh-Thu Quach (sinh năm 1982, thuộc đảng Tân Dân chủ, NDP)thì sự có mặt của ông Phúc là "cơ hội để thủ tướng Canada nêu ra quan ngại về nhân quyền và bảo vệ môi trường ở Việt Nam".
Bà nhắc đến thảm họa môi trường năm 2016 liên quan đến vụ nhà máy Formosa xả thải và yêu cầu Thủ tướng Trudeau gây sức ép để chính phủ VN thả tự do cho bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, một nhà hoạt động tại Việt Nam.
Từ một đảng khác, đảng Bảo thủ Canada, Thượng nghị sỹ Ngô Thanh Hải cũng trả lời báo chí nêu ra vấn đề nhân quyền và môi trường ở Việt Nam.
Đài RFA trích lời ông Ngô Thanh Hải hôm 06/06 phản đối chuyến thăm của Thủ tướng Việt Nam tới Canada và dự hội nghị G7.
Bản thân hai ông Phúc và Trudeau đã gặp nhau ở Hà Nội tháng 11/2017 khi ông Trudeau có chuyến thăm chính thức cùng dịp đến Đà Nẵng dự APEC.
Sau cuộc gặp, ông Trudeau đăng trên trang của Phủ Thủ tướng Canada nội dung sau:
"Tôi cảm ơn Thủ tướng Phúc và nhân dân Việt Nam về lòng hiếu khách, nồng ấm của họ. Tôi được khích lệ bởi thỏa thuận đối tác chung, và tôi biết nó sẽ giúp nhiều cho đối thoại đang tiếp tục diễn ra để thúc đẩy, bảo vệ nhân quyền ở Việt Nam, và tạo ra các cơ hội cho tầng lớp trung lưu của chúng ta."
Văn phòng của Thủ tướng Canada cũng công bố con số 5,5 tỷ đôla Canada trao đổi thương mại hai nước năm 2016.
Nguồn hình ảnh, EPA
Tuy nhiên, Canada luôn nhấn mạnh đến sự khác biệt về đối ngoại của họ so với Hoa Kỳ.
Nhiệm kỳ của ông Justin Trudeau được nói là cơ hội để đẩy mạnh 'học thuyết Trudeau', có từ thời cha ông, Thủ tướng Pierre Elliott Trudeau (1968-74) trong bối cảnh mới, đề cao công bằng xã hội (Just Society), và nhân quyền.
Về thương mại, chính phủ Trudeau hiện nay muốn giao thương phải tạo ra tiến bộ (progressive trade).
Hiện đã có các nhóm nhân quyền và chống toàn cầu hóa chuẩn bị biểu tình phản đối hội nghị G7 ở Charleroix, Quebec cuối tuần này.
