Virus corona: Bao giờ Việt Nam cấm hẳn tiêu thụ động vật hoang dã?
Nguồn hình ảnh, Tim Clayton - Corbis/Getty Images
- Tác giả, Mỹ Hằng
- Vai trò, BBC News Tiếng Việt
Trong khi TQ nhanh tay ban hành luật cấm tiêu thụ động vật hoang dã (ĐVHD) ngay sau khi bùng phát dịch Covid-19 thì người dân VN vẫn đang chờ đợi một động thái tương tự từ chính phủ.
Theo một báo cáo mới công bố của Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên (WWF), hơn 90% số người được khảo sát tại khu vực Đông Nam Á và Hong Kong ủng hộ các chính phủ đóng cửa các thị trường buôn bán ĐVHD.
Con số này tại Việt Nam là 93%.
Người Việt Nam ủng hộ cấm tiêu thụ ĐVHD
Đây là khảo sát ý kiến công chúng đầu tiên được thực hiện trong khu vực châu Á về mối liên hệ giữa Covid-19 và buôn bán ĐVHD.
Khảo sát tại Việt Nam cho thấy phần lớn người được hỏi rất hoặc vô cùng lo lắng về đại dịch virus corona, trong bối cảnh cuộc sống của họ và nền kinh tế ảnh hưởng nghiêm trọng.
Những người được phỏng vấn tại Việt Nam cũng cho hay họ ủng hộ các giải pháp giải quyết tận gốc đại dịch Covid-19 và những dịch bệnh có nguồn gốc từ động vật.
Khoảng 90%, trong số 1.000 người được hỏi nói rằng họ có khả năng sẽ ủng hộ những nỗ lực của chính phủ để đóng cửa các thị trường và nhà hàng bán động vật hoang dã.
Hàng xóm của Việt Nam, Trung Quốc, đã ban hành một lệnh cấm tiêu thụ ĐVHD làm thực phẩm vào ngày 24/2.
Khảo sát của WWF cho thấy người dân ủng hộ các chính phủ trong khu vực ban hành một lệnh cấm tương tự.
Bao giờ Việt Nam có luật cấm tiêu thụ ĐVHD?
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Trao đổi với BBC News Tiếng Việt, bà Hoàng Minh Hồng, học giả Quỹ Obama và hiện đang điều hành tổ chức phi chính phủ CHANGE, cho hay Việt Nam đang soạn thảo Chỉ thị nghiêm cấm việc buôn bán và tiêu thụ động vật hoang dã theo yêu cầu của Thủ tướng chính phủ.
Ngày 6/3/2020, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc đã gửi thư yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, phối hợp cùng với các bộ liên quan, soạn thảo khẩn cấp một Chỉ thị nghiêm cấm việc buôn bán và tiêu thụ động vật hoang dã trên cả nước.
Bà Hoàng Minh Hồng cho hay các tổ chức phi chính phủ đã vào cuộc để hỗ trợ chính phủ trong việc soạn thảo và ban hành chỉ thị này.
Các chuyên gia trong nhiều lĩnh vực đã được tập hợp để cùng điều tra về tình hình buôn bán ĐVHD thực tế tại Việt Nam hiện nay. Các ý kiến đóng góp của công chúng cũng được thu thập.
Tất cả những thông tin này đã được các tổ chức phi chính phủ tổng hợp và gửi văn bản cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam, nơi chịu trách nhiệm soạn thảo chỉ thị, nghiên cứu, bà Hồng nói với BBC.
Tuy nhiên với câu hỏi khi nào chỉ thị có thể được ban hành trong tình hình nước sôi lửa bỏng hiện nay, bà Hồng nói:
"Tôi có thể hiểu, không phải là đơn giản để ngay lập tức có ngay một lệnh cấm triệt để, khi chính phủ đang phải làm rất nhiều việc khác để đối phó với dịch."
Ông Christy Williams, Giám đốc Khu vực của WWF, Chương trình châu Á Thái Bình Dương thì có lời khen ngợi chính phủ Trung Quốc có "bước tiến lớn" trong việc cấm săn bắt, buôn bán, vận chuyển và ăn thịt ĐVHD. Đồng thời đề cập rằng "Việt Nam đang soạn thảo một Chỉ thị tương tự".
Tổng Giám đốc WWF Quốc tế, ông Marco Lambertini, cũng cho rằng đây là lúc phải hành động ngay "vì chính sự sống còn của tất cả": cả ĐVHD, và con người.
Nhấn mạnh rằng đây phải là "hành động khẩn cấp", Tiến sỹ Văn Ngọc Thịnh, Giám đốc Quốc gia WWF-Việt Nam nói sẽ sẵn sàng làm việc với chính phủ Việt Nam để thực thi Chỉ thị này.
Vì sao phải cấm tiêu thụ ĐVHD lúc này?
Nguồn hình ảnh, NAM GIANG/Getty Images
Khi dịch bùng phát, đã có nhiều giả thuyết được đặt ra về mối liên hệ giữa các bệnh truyền nhiễm có nguồn gốc từ động vật, và có thể lây sang người.
Các chợ ĐVHD tồn tại nhiều thập niên qua tại các nước có thói quen ăn thịt các loài này, hay sử dụng chúng làm thuốc chữa bệnh và đồ trang sức, như ở Việt Nam và Trung Quốc, đã trở thành nỗi lo lớn.
Khảo sát của WWF thực hiện trong tháng Ba với 5.000 người tham gia đến từ Việt Nam, Hong Kong, Nhật Bản, Myanmar, Thái Lan cho thấy 82% người được hỏi cực kỳ hoặc rất lo lắng về đại dịch. 93% trong số này ủng hộ việc chính phủ đóng cửa các khu chợ nói trên.
Các chuyên gia cho rằng những chợ và nhà hàng này tiềm ẩn những nguồn lây nhiễm bệnh từ ĐVHD sang con người, do đó cần phải đóng cửa để giảm bớt mối đe doạ. Và những mối đe doạ này có thật.
Khoảng 15% người được hỏi nói rằng họ hoặc người quen của họ đã mua sản phẩm ĐVHD từ chợ trong 12 tháng qua.
82% người được hỏi trả lời rằng họ sẽ không mua sản phẩm động vật hoang dã từ những khu chợ đó trong tương lai.
Nguồn gốc chính xác về Covid-19 vẫn còn là câu hỏi. Trong khi đó, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khẳng định đây là một bệnh có nguồn gốc từ động vật, có nghĩa là virus từ động vật hoang dã truyền sang người.
WHO cũng báo cáo rằng đại dịch Covid-19 hiện nay, cùng với ít nhất 61% các bệnh ở người, có nguồn gốc từ động vật. Những dịch bệnh tương tự gần đây như SARS, MERS và Ebola cũng bắt nguồn từ các loại virus có ở động vật và lây truyền sang người.
