Nhật Bản sẽ có tân thủ tướng ‘trong vòng một vài tuần’?

Abe Shinzo: ‘Từ đáy lòng tôi xin được nói lời xin lỗi quốc dân’

Nguồn hình ảnh, EPA

Chụp lại hình ảnh, Abe Shinzo: ‘Từ đáy lòng tôi xin được nói lời xin lỗi quốc dân’
    • Tác giả, Quốc Phương
    • Vai trò, BBC News Tiếng Việt

Thông báo từ chức vì lý do sức khỏe hôm 28/8/2020 của Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo tiếp tục ở trong tâm điểm quan tâm của công luận tại Nhật Bản và các giới quan sát quốc tế khu vực.

Các câu hỏi lớn đang được đặt ra vẫn theo các giới này là ai sẽ chính thức thay thế cho ông Abe Shinzo, và chính sách cũng như vị thế của Nhật Bản có thay đổi hay suy xuyển gì không?

Từ Tokyo, nhà báo, nhà biên khảo Đỗ Thông Minh cho rằng có thể nội các Nhật Bản và đảng cầm quyền sẽ mau sớm tìm ra người thay thế cho ông Thủ tướng, và tân lãnh đạo nội các có thể sẽ được bầu ra chỉ “trong vòng một tuần”.

“Thủ tướng lâm thời sẽ do nội các bầu ra, mà theo tôi phỏng đoán có thể là ông Phó Thủ Tướng Aso Taro.

“Ngày 01/9/2020, đảng Tự Do Dân Chủ sẽ họp bầu tân chủ tịch, và tân chủ tịch sẽ đương nhiên được cử đảm nhận chức thủ tướng.

“Thủ tướng cử nội các và tất cả sẽ vào Hoàng cung nhận ủy nhiệm thư từ Thiên Hoàng là người đại diện toàn dân. Ông Kan (管), là Tổng Thư ký Nội các của Thủ tướng Shinzo Abe sẽ ra tranh cử chức chủ tịch đảng lần này.

Getty Images

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh, Ông Ishiba Shigeru (trái) ăn mừng cùng ông Shinzo Abe (phải) về kết quả ông Thủ tướng thắng cử hồi 9/2018

“Tôi cho rằng có lẽ chỉ trong vòng một tuần sẽ có tân thủ tướng. Một nhân vật từng tranh chức chủ tịch đảng với ông Shinzo Abe là ông Ishiba Shigeru lại dự định ra tranh chức chủ tịch đảng lần này. Có lẽ chỉ trong vòng một tuần sẽ có lãnh đạo mới của nội các.

“Về ứng viên trong số các ứng viên, theo góc nhìn riêng của tôi thì ông Aso Taro khá nổi bật. Ông từng là Thủ tướng năm 2008-2009 và là phó thủ tướng bên cạnh Thủ tướng Shinzo Abe trong suốt thời gian 7 năm 8 tháng vừa qua.”

"Tin cho hay, ngày 01/9, đảng Tự Do Dân Chủ họp bàn về cách bầu chủ tịch mới và lịch trình bầu. Tân chủ tịch đảng sẽ lên làm Thủ Tướng. Theo tin mới nhất thì dự kiến vào ngày 14/9 sẽ họp Đại Hội Đảng để bầu Chủ Tịch," ông Đỗ Thông Minh nói thêm.

Getty Images

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh, Ông Aso Taro (trái) được nhà báo Đỗ Thông Minh đánh giá là 'khá nổi bật' trong cuộc đua giành vị trí thay thế ông Shinzo Aba tại thời điểm này

Tiếp tục căng với Trung Quốc, nhưng gắn bó với Việt Nam?

Về những quan tâm gì đang được công luận Nhật Bản và các giới quan tâm, quan sát đặt ra hiện nay là hậu quyết định từ chức của ông Abe Shinzo liên quan tới vị thế, chính sách nội trị, bang giao của Nhật Bản tới đây, nhà báo Đỗ Thông Minh đưa ra ý kiến, bình luận của mình:

“Tất nhiên câu hỏi số một, như tôi có đề cập ở trên, là ai sẽ kế nhiệm Abe Shinzo rồi chính sách kinh tế, xã hội v.v… và quan hệ bang giao với Hoa Kỳ, Trung Quốc, Bắc Hàn, Việt Nam… sẽ có gì thay đổi là một số quan tâm lớn nhất.

“Nhưng theo tôi về đối nội và nội trị, chính trị nội bộ, Đảng Tự Do Dân Chủ vẫn là đảng chiếm ưu thế, nên người kế vị có lẽ sẽ không thay đổi nhiều chính sách quốc nội.

“Tương tự như chính sách quốc nội, chính sách đối ngoại nói chung theo tôi cũng không thay đổi nhiều.

“Nhưng có lẽ ít có người nào hành động tích cực như ông Shinzo Abe, nên chính sách đối ngoại nói chung có thể ít nhiều không tích cực như nhiệm kỳ ông Shinzo Abe.

“Và như một thông lệ, trong dự đoán của tôi, bằng mọi giá, Nhật Bản luôn đi sát với Hoa Kỳ. Quan hệ với Trung Quốc vẫn có ít nhiều căng thẳng vì tham vọng bành trướng của Trung Quốc.

Getty Images

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh, Nhà báo Đỗ Thông Minh: "Quan hệ [của Nhật Bản] với Trung Quốc vẫn có ít nhiều căng thẳng vì tham vọng bành trướng của Trung Quốc"

“Quan hệ với Hàn Quốc vẫn khó khăn vì hệ quả của Thế chiến thứ II, trong khi quan hệ với Việt Nam, vì cùng lo ngại sự bành trướng của Trung Quốc nên có phần gắn bó.

“Viện trợ Nhật Bản cho Việt Nam, xin nhấn mạnh, vẫn cao nhất, ở mức 1,8 tỷ USD/1 năm.”

Đối lập, chỉ trích và sức khỏe lãnh đạo?

Nhân dịp này, nhà báo, nhà biên khảo từ Tokyo đưa ra một số nhận định, bình luận có tính chất quan sát về một số vấn đề như khả năng của đối lập thế nào, sức khỏe lãnh đạo và tình hình sức khỏe cá nhân riêng của ông Abe Shinzo có gợi ý vấn đề gì không trong văn hóa chính trị.

“Nhật Bản theo chế độ Đại Nghị và đảng Tự Do Dân Chủ đang chiếm đa số tại Hạ Viện cũng như Thượng Viện, nên sẽ không có thay đổi nhiều.

“Về đối lập và thực lực của họ, tại Nhật Bản hiện có tám, chín đảng đối lập nhưng đều nhỏ, khó tạo ảnh hưởng. Trong qua khứ, đã hai lần họ liên kết nắm quyền nhưng không duy trì được lâu vì những chính sách được cho là mị dân không thực tế và tình trạng 'đồng sàng dị mộng'.

“Về khen chê đối với ông Abe Shinzo, thì nói chung theo tôi là ông được khen ngợi nhưng cũng có bộ trưởng trong nội các từ chức vì phạm sai lầm và vợ của ông Shinzo Abe bị cáo buộc dính dáng đến vụ mua lại một ngôi trường cũ với giá rẻ.

“Còn về sức khỏe cá nhân của ông Abe Shinzo và văn hóa chính trị, văn hóa từ chức, hay là so sánh với nơi khác, theo tôi thì Nhật Bản là đất nước dân chủ, nên họ công khai bệnh tình các lãnh tụ, lãnh đạo, kể cả Thiên Hoàng.

“Về cách thức người ta thông tin sức khỏe của lãnh đạo hay yếu nhân tại Nhật Bản, thì từ tháng 6/2020, dân chúng đã biết tin về bệnh tình của Thủ tướng Abe Shinzo.

“Nhật Bản không coi chuyện bệnh tình lãnh đạo là bí mật quốc gia.

“Và ngay trong tháng 8/2020, khi bệnh tình ông Abe Shinzo tái phát, ông phải nhập viện, nhận thấy không đủ sức khỏe đảm đương công việc điều hành quốc gia nên ông đã họp báo công khai, tuyên bố từ chức ngày 28/8/2020 như tất cả Nhật Bản và thế giới đều biết,” nhà báo, nhà biên khảo bình luận từ Tokyo.