Mỹ và Đan Mạch bị gạn hỏi vụ dò thám các quan chức châu Âu
Nguồn hình ảnh, Reuters
Các cường quốc châu Âu đã gạn hỏi Mỹ và Đan Mạch về báo cáo là hai bên cùng hợp tác để theo dõi chính trị gia hàng đầu châu Âu, gồm cả Thủ tướng Đức Angela Merkel.
Đài phát thanh Đan Mạch (DR) nói là cơ quan Tình báo Quốc phòng (FE) đã phối hợp với Cơ quan An ninh Quốc gia Hoa Kỳ (NSA) để thu thập thông tin từ năm 2012 đến 2014.
Bà Merkel nằm trong số những người đòi câu trả lời.
Cả FE và NSA cho đến giờ đều chưa đưa ra bình luận.
Bộ trưởng Quốc phòng Đan Mạch, Trine Bramsen, không xác nhận hay phủ nhận báo cáo nhưng nói với hãng tin AFP rằng "việc nghe lén có hệ thống của các đồng minh thân cận không thể chấp nhận được". Bà Bramsen không phải là người lãnh đạo trong thời gian bộ này bị cáo buộc làm gián điệp.
"Điều này không thể chấp nhận được giữa các đồng minh, và càng không thể chấp nhận được giữa các đồng minh và đối tác châu Âu", Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phát biểu sau khi nói chuyện với bà Merkel.
Bà Merkel nói đồng ý với bình luận của ông Macron, nhưng bà cũng yên tâm trước sự lên án của Bộ trưởng Quốc phòng Đan Mạch.
Thông tin tình báo được cho là cũng thu thập về các quan chức khác từ Đức, Pháp, Thụy Điển và Na Uy. Các quốc gia này cũng đã kêu gọi giải thích.
Thủ tướng Na Uy Erna Solberg nói với đài truyền hình NRK: "Không thể chấp nhận được nếu các quốc gia có quan hệ hợp tác đồng minh thân thiết cảm thấy cần phải dò thám lẫn nhau."
Đã có những cáo buộc gì?
NSA được cho là đã truy cập tin nhắn qua văn bản và qua điện thoại của một số cá nhân nổi tiếng bằng cách truy cập vào đường cáp internet của Đan Mạch trong một hợp tác với FE.
Hoạt động bị cáo buộc là được thiết lập để dò thám này có tên mã là "Chiến dịch Dunhammer", cho phép NSA lấy dữ liệu bằng cách sử dụng số điện thoại của các chính trị gia làm thông số tìm kiếm, theo đài phát thanh Đan Mạch.
Đài phát thanh Đan Mạch đã phỏng vấn chín nguồn tin, tất cả đều được cho là đã tiếp cận với thông tin mật do FE nắm giữ.
Cùng với bà Merkel, Bộ trưởng Ngoại giao Đức là Frank-Walter Steinmeier và lãnh đạo phe đối lập lúc bấy giờ là Peer Steinbruck cũng được cho là mục tiêu bị nhắm vào.
Các cáo buộc tương tự cũng đã nổ ra hồi năm 2013.
Lúc đó, bí mật do Edward Snowden, một người tố giác người Mỹ rò rỉ, đã cáo buộc NSA nghe lén điện thoại của thủ tướng Đức.
Khi những cáo buộc đó được đưa ra, Nhà Trắng không phủ nhận hẳn, nhưng nói điện thoại của bà Merkel không bị nghe lén vào thời điểm đó và sẽ không bị nghe lén trong tương lai.
Sau tin này, ông Snowden cáo buộc Tổng thống Mỹ Joe Biden "dính dáng sâu đến vụ bê bối nghe lén này trong lần đầu". Ông Biden là phó tổng thống Hoa Kỳ vào thời điểm cuộc dò thám diễn ra.
"Cần có một yêu cầu rõ ràng về việc phải tiết lộ công khai đầy đủ không chỉ từ Đan Mạch, mà cả từ đối tác cấp cao của họ," Edward Snowden tweet.
Năm 2013, ông Snowden - một cựu nhà thầu của Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) - tiết lộ cho giới truyền thông chi tiết về các hoạt động do thám trên mạng và điện thoại của tình báo Mỹ.
Sau đó, Mỹ kết tội ông trộm cắp tài sản của chính phủ, đưa tin trái phép các bí mật quốc phòng và cố ý làm lộ thông tin tình báo mật.
Edward Snowden sau đó tìm cách tị nạn ở Nga.
Trước khi Edward Snowden vạch trần những bằng chứng này, các quan chức tình báo hàng đầu của Mỹ công khai khẳng định rằng NSA chưa từng có chuyện thu thập dữ liệu từ những cuộc gọi điện thoại cá nhân.
