Vụ bắt Roman Protasevich: EU cấm máy bay Belarus vào không phận của mình

Nguồn hình ảnh, Belaruskaja Tele-Radio Campanija
EU đã cấm các máy bay của Belarus bay trên bầu trời hoặc tiếp cận các sân bay của khối này sau vụ một máy bay Ryanair buộc phải hạ cánh.
Các hãng hàng không châu Âu cũng đang được khuyến khích tránh bay qua đất nước thuộc Liên Xô cũ này.
Các quốc gia EU rất tức giận với Belarus vì đã buộc một chuyến bay chở khách hạ cánh ở Minsk vào tháng trước và sau đó bắt giữ một nhà báo đối lập có mặt trên máy bay.
Nhưng một số cơ quan hàng không đã chỉ trích EU "chính trị hóa" việc đi lại bằng đường hàng không.
Roman Protasevich, 26 tuổi, đang trên chuyến bay từ Hy Lạp đến Lithuania vào ngày 23/5 thì chuyến bay bị đổi hướng vì một lời đe dọa đánh bom.
Protasevich và bạn gái Sofia Sapega bị bắt sau khi máy bay hạ cánh ở thủ đô Minsk của Belarus.
Vào thứ Sáu, nhà báo này xuất hiện trên truyền hình đẫm nước mắt, thừa nhận rằng anh đã tổ chức các cuộc biểu tình chống chính phủ.
Nhưng gia đình anh nói rằng anh ta đã bị ép buộc phải thú tội. Các nhóm nhân quyền nói dấu vết trên cổ tay của anh, có thể nhìn thấy trong cuộc phỏng vấn, cho thấy anh đã bị tra tấn.
Điều này có ý nghĩa gì đối với các chuyến bay?

Nguồn hình ảnh, Reuters
Lệnh cấm của EU, một phần trong gói trừng phạt rộng lớn hơn đối với Belarus, có hiệu lực vào nửa đêm Giờ Trung Âu vào thứ Sáu.
EU yêu cầu các quốc gia thành viên "từ chối cho phép hạ cánh, cất cánh hoặc bay qua lãnh thổ của họ đối với bất kỳ máy bay nào do các hãng hàng không Belarus vận hành". Việc thực thi lệnh cấm được áp dụng cho các nước thành viên EU.
Belavia, hãng hàng không quốc gia Belarus, bay đến khoảng 20 sân bay ở châu Âu, bao gồm Milan, Berlin, Paris, Rome và Vienna.
Cơ quan An toàn Hàng không Liên minh châu Âu (EASA) cũng đã ban hành chỉ thị kêu gọi các máy bay của EU tránh không phận Belarus trừ trong trường hợp khẩn cấp.
Điều đó có thể ảnh hưởng đến khoảng 400 máy bay dân dụng thường bay qua Belarus mỗi ngày, theo cơ quan kiểm soát không lưu châu Âu Eurocontrol.
Nhiều hãng hàng không đã thông báo sẽ không bay qua đất nước này, bao gồm Lufthansa và Air France.
EU đã đồng ý một loạt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với những người liên quan đến vụ việc. EU đang đưa ra các biện pháp tiếp theo nhắm vào chế độ của tổng thống Belarus Alexander Lukashenko.
Phản ứng xảy ra là gì?
Các cơ quan đại diện cho các hãng hàng không đã chỉ trích các động thái của EU.
Willie Walsh, Tổng giám đốc Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) nói: "Cấm máy bay châu Âu sử dụng không phận Belarus kèm theo chỉ thị an toàn cũng là một hành vi chính trị hóa an toàn hàng không".
"Hai sai không tạo nên một đúng. Chính trị không bao giờ được can thiệp vào hoạt động an toàn của máy bay và các chính trị gia không bao giờ được sử dụng an toàn hàng không như một vỏ bọc để theo đuổi các chương trình nghị sự chính trị hoặc ngoại giao."
Căng thẳng cũng đang gia tăng giữa Belarus và nước láng giềng Lithuania về việc chính quyền của ông Lukashenko đượ cho là đang cố tình ép buộc những người di cư bất hợp pháp vượt qua biên giới.
Lực lượng biên phòng Litva cho biết lượng người di cư đến từ biên giới Belarus hôm thứ Sáu tăng mạnh. Các quan chức biên giới nói họ đã giam giữ 52 người di cư trong 24 giờ qua - hơn một nửa tổng số người di cư qua biên giới từ Belarus vào năm 2020.
"Có vẻ như các quan chức Belarus đang hợp tác và tham gia vào dòng người di cư bất hợp pháp có tổ chức," Bộ trưởng Nội vụ Litva Agne Bilotaite nói trong tuần này.