Nga chi hơn 50 triệu USD để giữ cho Tổng thống Putin không nhiễm Covid

Chừng 54,6 triệu USD được chi cho các biện pháp để bảo vệ sức khỏe cho Tổng thống Nga Vladimir Putin trong hai năm đại dịch, theo các dữ liệu được công bố trên các nguồn của chính phủ Nga.

Khoản này gồm chi phí cách ly cho các nhân viên Điện Kremlin, các phi công và bác sỹ tiếp xúc với ông Putin, các xét nghiệm PCR và kháng thể và thậm chí cả xét nghiệm cúm, nhiễm trùng vi khuẩn cũng như xét nghiệm giun.

Khi đại dịch Covid cao điểm, Tổng thống Nga Vladimir Putin là một trong những nhà lãnh đạo đươc bảo vệ cẩn mật nhất trên thế giới - và hiện giờ vẫn vậy, mặc dù các biện pháp phòng chống Covid đã được nới lỏng trên khắp thế giới.

Bất kỳ người nào ở trong phạm kính một kilomet từ vị lãnh đạo Nga (trong đó có hàng chục người như bác sỹ, nhân viên phục vụ, phi công và nhiều người khác) phải cách ly hai tuần và làm ít nhất là bốn xét nghiệm Covid, cũng như các xét nghiệm khác, trong đó có trường hợp phải xét nghiệm phân.

Vậy hệ thống bảo vệ sức khỏe cho Vladimir Putin hoạt động ra sao?

"Rồi đến lượt tôi. Chúng tôi bắt tay và tôi chuyển lời chúc tốt đẹp nhất tới ông ấy [Vladimir Putin] từ các cựu chiến binh trong nước cộng hòa chúng tôi," Akhat Yulashev, vị tướng về hưu từ vùng Tatarstan, Nga, kể với truyền thông địa phương khi ông từ Moscow trở về.

"Ông ấy mỉm cười với tôi. Ông ấy để lại ấn tượng mạnh!"

Vị tướng về hưu 94 tuổi tới Moscow để dự lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng 9/5 tại Quảng trường Đỏ. Nhưng vì ông ở trong phạm vi gần Putin, ông phải cách ly hai tuần trong một khách sạn ở Moscow mà ông mô tả là "sang trọng".

'Các khoản chi chưa từng có'

BBC không hỏi chuyện trực tiếp được Tướng Yulashev, nhưng ông là một trong số gần 400 người đã phải cách ly hai tuần trong các khách sạn sang trọng ở Moscow (một khách sạn 5 sao và một khách sạn 4 sao) trước khi đến gần vị tổng thống Nga hôm đó.

Giờ đây, ông Putin di chuyển thường xuyên giữa các dinh thự hơn thời gian đại dịch bùng phát mạnh trong hai năm qua, nên các nhân viên phục vụ và nhân viên y tế cũng như bất kỳ người nào muốn tiếp xúc với ông cũng di chuyển theo.

Các dữ liệu công khai từ các nguồn của nhà nước Nga cho thấy chừng 3,2 tỷ rúp (54,6 triệu USD) được chi để bảo vệ sức khỏe cho ông Putin qua những biện pháp kể trên. Mikhail Fremderman, một bác sỹ Israel từng làm việc ở Nga cho tới năm 2014, mô tả mức độ bảo vệ này là chưa từng có.

"Từ các biện pháp này, không thể đoán được liệu có phải vị tổng thống Nga đang gặp các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe hay không. Nhiều khả năng chúng là các biện pháp đề phòng."

Konstantin Balonov, một bác sỹ ở Mỹ người đã điều trị cho các bệnh nhân Covid rất nặng, đã sống ở Nga cho tới giữa những năm 90. Ông nói các biện pháp bảo vệ ngặt nghèo có thể là do các bác sỹ Điện Kremlin muốn thận trọng.

'Xét nghiệm quá mức'

Hồi đầu dịch, việc xét nghiệm Covid thường xuyên là cần thiết, nhưng khi số ca nhiễm ở Nga giảm dần theo thời gian, các biện pháp bảo vệ ông Putin vẫn không thay đổi.

Mặc dù Tổng thống Putin được cho là đã được tiêm vaccine chống Covid, việc xét nghiệm tất cả những ai có tiếp xúc với ông vẫn là bắt buộc.

Ngoài ra, các xét nghiệm mới cũng được áp dụng, chẳng hạn xét nghiệm kháng thể, cảm, cúm, nhiễm trùng vi khuẩn staph cũng như xét nghiệm mẫu phân cho bệnh giun sán với một số người.

Theo các nguồn mở của nhà nước Nga, từ đầu năm 2021, chừng 1500 người đã trải qua các xét nghiệm tổng thể.

Tháng 2/2022, một số cơ quan truyền thông Nga dẫn các nguồn ẩn danh nói rằng một số nhân viên điện Kremlin tiếp xúc thường xuyên với vị tổng thống phải nộp mẫu phân mỗi tuần một lần.

Các nguồn mở cũng chỉ dấu rằng tổ bay và nhân viên hàng không tham gia vào việc chuyên chở vị tổng thống Nga cũng phải xét nghiệm thường xuyên. Trong trương hợp của họ, phải làm rất nhiều loại test - từ test nhanh PCR tới test kháng thể tới xét nghiệm phân. Tổng số, ước tính Nga đã chi 2,1 triệu USD cho các nhân viên hàng không làm các loại test trong hai năm qua.

Chỉ riêng trong tháng Năm 2022, phi hành đoàn đã nộp 1376 mẫu xét nghiệm và 98 mẫu phân, cùng với 447 mẫu thử máu. Một số không nhỏ phải cách ly hai tuần trong các khách sạn ở ngoại ô Moscow.

Một bác sỹ Nga, một chuyên gia bệnh lây nhiễm, nói với BBC rằng "mức độ xét nghiệm quá nhiều này" không thể có mục đích y tế.

"Những xét nghiệm này gấp đôi các test PCR Covid thông thường," ông nói, và nói thêm ông không nghĩ Covid có thể được phát hiện qua đường phân.

Việc xét nghiệm cho các bệnh khác và giảm tiếp xúc với thế giới bên ngoài thường chỉ áp dụng cho các bệnh nhân nặng, vị bác sỹ Nga nói, nhưng chỉ khi họ chuẩn bị trải qua phẫu thuật.

Ông nói có thể tất cả các xét nghiệm này không dựa trên cơ sở y học mà là một nỗ lực của các quan chức cấp dưới "để lấy lòng các sếp - để chứng tỏ là họ đã nghĩ tới tất cả mọi chuyện."

Đoàn tháp tùng y tế

Hồi tháng 3/2021, Điện Kremlin tuyên bố Tổng thống Putin đã được tiêm vaccine Covid. Sau đó, họ thông báo vaccine ông tiêm là vaccine đầu tiên được sản xuất tại Nga, Sputnik V. Quá trình xét nghiệm của vaccine này bị nhiều chuyên gia bên ngoài Nga đặt câu hỏi.

Sau khi tiêm xong, ông Putin đi lại nhiều trở lại trên khắp nước Nga, và ở tại các dinh thự của ông ở Moscow. Trên những chuyến đi này, ông thường có các bác sỹ tháp tùng.

BBC đã phát hiện từ các nguồn mở rằng có 4 bác sỹ đi cùng ông Putin khi ông tới nhà nghỉ của mình ở vùng Hồ Uzhyn xinh đẹp, cách Moscow 400km về phía tây bắc. Hàn chục ngàn đô la được chi cho tiền ăn ở của nhân viên chăm sóc y tế cho ông Putin.

Thông tin từ nguồn mở khác cho thấy bác sỹ tháp tùng ông Vladimir Putin trong các chuyến đi tới một dinh thự khác ở Sochi, phía nam Nga.

BBC đã phát hiện một đội các bác sỹ cũng tháp tùng ông khi ông tới dự các diễn đàn kinh doanh ở St Petersburg và Vladivostok. Chuyến đi tới Vladivostok là đặc biệt phức tạp vì thành phố này ở miền Viễn Đông, xa Moscow 11 giờ bay.

Truyền thông độc lập Nga đưa tin rằng một số nhân viên điện Kremlin phải cách ly tổng số tới 150 ngày trong các phòng đơn ở khách sạn.

So với các nước khác thì sao?

Bác sỹ Israeli Mikhail Fremderman cho biết các biện pháp phòng chống Covid hiện nay ở Israel đối với người lãnh đạo chính phủ và người dân thường là như nhau. Thủ tướng Israel có bác sỹ tháp tùng, nhưng chỉ khi ông đi công tác nước ngoài.

Bác sỹ Konstantin Balonov làm việc ở Mỹ nói ông chưa bao giờ nghe chuyện có người xét nghiệm Covid qua mẫu phân và ông chỉ biết có xét nghiệm PCR và kháng thể.

BS Balonov nói những nguồn tin của ông hiểu rõ về thủ tục ở Nhà Trắng xác nhận không có quy trình xét nghiệm hay cách ly nào hiện được áp dụng cho báo chí, mặc dù hồi đầu dịch, các phóng viên dự họp báo ở Nhà Trắng phải xuất trình xét nghiệm Covid âm tính và đeo miếng che mặt - các biện pháp chung được áp dụng ở tất cả các nơi công cộng ở Mỹ thời điểm đó.