Mỹ công bố hàng ngàn hồ sơ 'chưa biên tập' vụ ám sát John F Kennedy
Nguồn hình ảnh, Getty Images
- Tác giả, Max Matza
- Vai trò, BBC News
Nhà Trắng vừa lần đầu tiên ra lệnh công bố hàng nghìn tài liệu đầy đủ về vụ sát hại Tổng thống Mỹ John F Kennedy.
Với việc công bố khoảng 13.173 hồ sơ trực tuyến, Nhà Trắng cho biết hơn 97% hồ sơ lưu trữ hiện đã được công khai.
Không có tiết lộ lớn nào được mong đợi từ các hồ sơ này, nhưng các nhà sử học hy vọng sẽ tìm hiểu thêm về kẻ bị cáo buộc gây ra vụ ám sát.
Kennedy bị bắn trong chuyến thăm Dallas, Texas vào ngày 22/11/1963.
Một đạo luật năm 1992 yêu cầu chính phủ công bố tất cả các tài liệu về vụ ám sát trước tháng 10/2017.
Hôm 14/12/2022, Tổng thống Joe Biden đã ban hành một sắc lệnh hành pháp cho phép tiết lộ thông tin mới nhất.
Nhưng ông cho biết một số hồ sơ sẽ được giữ bí mật cho đến tháng 6/2023 để bảo vệ khỏi "thiệt hại có thể xác định" có thể xảy ra.
Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Hoa Kỳ cho biết 515 tài liệu sẽ được giữ lại toàn bộ và 2.545 tài liệu khác sẽ được giữ lại một phần.
Một cuộc điều tra của Hoa Kỳ năm 1964, Warren Commission, phát hiện ra rằng Kennedy đã bị giết bởi Lee Harvey Oswald, một công dân Hoa Kỳ từng sống ở Liên Xô, và ông ta đã hành động một mình. Ông ta bị giết trong tầng hầm của trụ sở cảnh sát Dallas hai ngày sau khi bị bắt.
Cái chết của JFK đã làm nảy sinh hàng thập kỷ thuyết âm mưu.
Nhưng hôm 14/12/2022, CIA cho biết họ không giấu giếm thông tin về Oswald với các nhà điều tra Hoa Kỳ.
Các học giả và nhà nghiên cứu lâu năm về JFK hy vọng các hồ sơ mới được công bố sẽ tiết lộ thêm thông tin về các hoạt động của Oswald ở Mexico City, nơi ông ta gặp một quan chức KGB của Liên Xô vào tháng 10/1963.
Trong tuyên bố mới nhất của mình, CIA cho biết tất cả thông tin do cơ quan này nắm giữ liên quan đến chuyến đi của ông ta tới Mexico City trước đó đã được công bố, đồng thời cho biết thêm: "Không có thông tin mới về chủ đề này trong đợt công bố các hồ sơ năm 2022."
Nhưng các nhà nghiên cứu của Quỹ Mary Ferrell, một tổ chức phi lợi nhuận đã kiện chính phủ Mỹ để công bố các hồ sơ, cho rằng CIA đang giữ kín thông tin về thời gian Oswald ở Mexico.
Tổ chức này cho biết một số hồ sơ của CIA chưa bao giờ được gửi vào kho lưu trữ và do đó không phải là một phần của loạt hồ sơ vừa được công bố.
Một tài liệu mới được tiết lộ cho thấy tổng thống Mexico đã giúp Mỹ đặt một máy nghe lén vào đại sứ quán Liên Xô ở Mexico mà các quan chức khác trong chính phủ Mexico không hề hay biết.
CBS News, đối tác của BBC tại Hoa Kỳ, cho biết các thông tin này đã bị che giấu sau khi được biên tập lại trong lần công bố các hồ sơ trước đây.
Nhà Trắng cho biết việc công bố các hồ sơ sẽ giúp công chúng hiểu rõ hơn về cuộc điều tra vụ ám sát.
Tổng thống Biden đã viết trong đơn lệnh của mình rằng "các cơ quan đã thực hiện một nỗ lực toàn diện để xem xét toàn bộ gần 16.000 hồ sơ đã được công bố trước đây ở dạng đã được biên tập lại và xác định rằng hơn 70% số hồ sơ đó nay có thể được công bố đầy đủ".
Chính quyền Trump đã công bố hàng nghìn trang hồ sơ liên quan trong suốt nhiệm kỳ tổng thống của ông, nhưng giữ lại những trang khác vì lý do an ninh quốc gia, bất chấp luật năm 1992 buộc phải công bố tất cả thông tin vào năm 2017.
Vào tháng 10/2021, ông Biden đã công bố khoảng 1.500 tài liệu, nhưng cho biết ông đang niêm phong những tài liệu khác.
