Novak Djokovic: Yếu tố chính trị đằng sau quyết định hủy visa của Úc

Nguồn hình ảnh, Getty Images
- Tác giả, Shaimaa Khalil
- Vai trò, Phóng viên BBC tại Úc
Chính phủ Úc sẽ còn khó khăn vì vụ này.
Họ đã ở vào tình thế bất lợi kể từ khi Novak Djokovic tuyên bố anh sẽ bảo vệ danh hiệu Australian Open của mình.
Quyết định hủy visa của Djokovic - sau khi tòa án trước đó đã ra phán quyết có lợi cho anh - chủ yếu là để giữ thể diện với cử tri Úc trong năm bầu cử.
Để đạt được điều này, chính phủ Úc đã chuẩn bị sẵn tinh thần để chấp nhận bất kỳ sự thất bại nào về ngoại giao, sự bối rối trước quốc tế và sự phẫn nộ của những người ủng hộ Djokovic.
Trong suốt hai tuần qua, chính phủ liên bang đã kiên quyết đưa ra quan điểm: không ai được đứng trên luật pháp. Ngay cả với tay vợt nam số một thế giới.
Một nguyên tắc đơn giản, dễ hiểu. Nhưng cách giải quyết vấn đề thì chắc chắn là không như vậy.
Vào buổi chiều trước khi Djokovic đến, Thủ tướng Úc Scott Morrison cho biết tay vợt này sẽ "lên máy bay trở về nhà" nếu các giấy tờ của anh ấy không đáp ứng yêu cầu nhập cảnh khi đến Melbourne.
"Quy tắc là quy tắc," ông Morrison nhắc lại khi visa của Djokovic bị thu hồi vào hôm sau, ngày 06/01.
Khi Djokovic thách thức quyết định này, ông Morrison nói rằng điều đó tùy thuộc vào tòa án.
Nhưng đột nhiên quan điểm của chính phủ bắt đầu có vẻ rất lung lay khi họ yêu cầu cho thêm thời gian - đã bị thẩm phán từ chối - để chuẩn bị hồ sơ cho vụ án pháp lý của mình trong bối cảnh các câu hỏi về thủ tục liên bang. Họ cũng phải đối mặt với thắc mắc về lý do tại sao ngay từ đầu Djokovic lại được phép lên máy bay.
Mọi chuyện có thể đã kết thúc khi thẩm phán Anthony Kelly đưa ra quyết định có lợi cho Djokovic - với lý do đã xảy ra lỗi trong quá trình làm việc tại Sân bay Melbourne - và ra lệnh cho chính phủ phục hồi thị thực của Djokovic và phải trả tự do cho anh ấy.
Nhưng nó đã không xảy ra.
Bộ trưởng phụ trách vấn đề nhập cư và di trú của Australia, Alex Hawke, có quyền lựa chọn sử dụng quyền hành pháp của mình để hủy bỏ thị thực và trục xuất Djokovic và ông ấy đã làm như vậy.
Người ta đã nói rất nhiều về động cơ đằng sau quyết định này - chủ yếu là vì động cơ chính trị. Và đúng như vậy. Chính trị bùng nổ là điều không tránh khỏi.
Có hai điều cần xem xét ở đây về mặt chính phủ.
Đầu tiên, điều này đã gây ra cho chính quyền Morrison sự bối rối sâu sắc. Đối với người dân Úc và ngay cả với thế giới, các chính trị gia trông giống như họ đang thực thi các nguyên tắc mà chính họ cũng không hiểu hoặc không nắm rõ. Họ cũng dường như không nói chuyện với nhau.

Nguồn hình ảnh, Getty Images
Một tầng lớp của chính quyền - bang Victoria - đã ra quyết định với Hiệp hội Tennis Australia, một cách riêng rẽ. Giới chức liên bang thì lại nói về điều gi đó hoàn toàn khác. Và các nhà tổ chức giải đấu phàn nàn rằng họ bị kẹt ở giữa.
Điều thứ hai phải làm nhiều hơn với Covid và ít hơn với quần vợt. Tâm trạng trong nước hiện giờ là một sự sốc và giận dữ. Hai bang đông dân nhất của Úc là New South Wales và Victoria đã báo cáo về hàng chục nghìn ca nhiễm trong nhiều tuần nay.
Các trung tâm xét nghiệm vẫn đang gặp khó khăn và số ca tử vong cũng đang tăng lên. Mặc dù tỷ lệ này không bằng châu Âu hay Mỹ, nhưng đây là Úc - quốc gia đã áp đặt một số quy tắc phòng chống Covid nghiêm ngặt nhất trên thế giới. Một quốc gia nơi mà đôi khi, chỉ một trường hợp lây nhiễm cũng có thể đẩy cả thành phố hoặc tiểu bang vào tình trạng bị phong tỏa.
Người Úc cảm thấy bị bỏ rơi. Họ cảm thấy mọi thứ trở nên quá tồi tệ, quá nhanh. Nhiều người còn nói rằng họ đã làm tất cả những gì được yêu cầu.
Họ đã tiêm vaccine và hiện đang tiêm mũi tăng cường. Nhưng biến thể Omicron vẫn lan tràn xung quanh họ khiến nhiều người đặt câu hỏi rằng họ có thể làm được gì hơn nữa.
Giờ đây, bức ảnh đó được gán ghép với một ngôi sao quần vợt, người đã công khai phản đối vaccine và thừa nhận đã vi phạm các quy tắc cách ly trong khi dương tính với Covid, cũng như cung cấp thông tin sai trong tờ khai thông tin của mình khi đi máy bay.
Cũng có sự không nhất quán về thời điểm anh ấy phát hiện ra mình bị nhiễm Covid. Djokovic nói trong một tuyên bố vào tuần đó rằng anh ấy biết điều đó vào ngày 17/12. Nhưng bản tuyên thệ mà anh ta trình trước tòa cho biết kết quả xét nghiệm dương tính được xác nhận vào ngày 16/12.
"Nếu là bạn hoặc tôi," ai đó từng nói trên Twitter của tôi, "Họ có cho phép chúng ta vào không sau tất cả những gì đã xảy ra?"
Câu trả lời đơn giản là không.
Không còn nghi ngờ gì nữa, chính phủ của Scott Morrison đã bị tổn hại bởi cuộc tranh cãi này.
Sự giằng co chính trị giữa tiểu bang và chính phủ liên bang; sự đứt gãy trong liên lạc; sự không rõ ràng về quy tắc nào áp dụng cho ai; một vận động viên nổi tiếng chưa tiêm vaccine đã phá vỡ các quy tắc về Covid. Tất cả tạo nên một bức tranh lộn xộn mà các chính trị gia đang cố gắng giải quyết.
Với tất cả những gì chúng ta biết hiện giờ, chính phủ sẽ phải giải thích nhiều hơn nữa nếu họ không hủy thị thực của Novak Djokovic.