Nga: Navalny hốc hác 'tấn công' Putin khi tổ chức chính trị của ông bị giải tán

Alexei Navalny đã hầu tòa từ trong tù, đầu cạo trọc và khuôn mặt hốc hác, đồng thời cáo buộc Vladimir Putin cố gắng thống trị nước Nga "mãi mãi" và chỉ quan tâm đến việc "bám lấy quyền lực".

Đây là lần xuất hiện công khai đầu tiên của chính trị gia đối lập kể từ khi bắt đầu bị phạt tù 2,5 năm, được coi là bản án cho những lời chỉ trích gay gắt của ông đối với Điện Kremlin.

Navalny, người chỉ trích Putin có thể 'chết trong vài ngày tới'?

Alexei Navalny bị tước danh hiệu 'tù nhân lương tâm'

Navalny nói chuyện qua videolink, bộ đồ tù nhân của ông rộng thùng thình sau khi ông tuyệt thực 24 ngày gần đây để phản đối cách mình bị đối xử.

Ngôn từ của ông vẫn mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Tổng thống Putin là một "vị vua cởi truồng", ông nói, người đang "cướp của người dân" và tước đi tương lai của người Nga. Người Nga đã bị "biến thành nô lệ".

Thẩm phán đã bác bỏ kháng cáo của Navalny đối với án phạt vì tội phỉ báng một cựu binh Liên Xô trong Chiến tranh Thế giới thứ hai, người đã xuất hiện trong một video ủng hộ Điện Kremlin. Navalny nói cân nặng của ông trong tù đã giảm xuống còn 72kg, bằng với cân nặng thời ông còn đi học.

Nhưng ngay cả khi nhà phê bình Điện Kremlin phát biểu, một tòa án khác trên khắp Moscow đang thảo luận về một bản kiến nghị của công tố viên về việc cấm tất cả các tổ chức chính trị của ông với cáo buộc "cực đoan".

Dự đoán trước phán quyết của tòa án, cánh tay phải của Navalny, Leonid Volkov thông báo rằng khoảng ba chục "trụ sở Navalny" đang được giải tán, để bảo vệ nhân viên và những người ủng hộ khỏi bị truy tố.

Các văn phòng được thành lập vào năm 2017 trước khi Navalny nỗ lực tranh cử với Vladimir Putin cho chức tổng thống; ông thậm chí còn bị cấm tham gia tranh cử.

Hôm thứ Hai, công tố viên Moscow đã đình chỉ mọi hoạt động của các văn phòng, chờ phán quyết của tòa án. Các hoạt động của Tổ chức Chống Tham nhũng của Navalny (FBK) cũng bị hạn chế.

"Một cách rõ ràng, quyết định này phá hủy tổ chức chính trị của chúng tôi ở Nga", Leonid Volkov nói với BBC trong tuần này. Ông Leonid Volkov nói từ nước ngoài, nơi ông sống từ năm 2019 để đảm bảo an toàn khi bản thân phải đối mặt với nhiều cáo buộc hình sự.

"Không có cách nào để chúng tôi có thể tiếp tục hoạt động trong nước", nhà hoạt động nói và cho biết thêm rằng luật chống chủ nghĩa cực đoan có hình phạt lên đến 10 năm tù.

Các nhà hoạt động có thể đối mặt với án tù

Việc bị gọi là "cực đoan" sẽ rất độc hại, như Tổ chức Nhân chứng Giê-hô-va ở Nga phát hiện: kể từ khi tổ chức tôn giáo này bị đặt ngoài vòng pháp luật vào năm 2017 với cùng lý do, gần 500 tín đồ đã bị truy tố hình sự. Hàng chục người đang lãnh án nặng.

Vì vậy, trên khắp nước Nga, các nhân viên từng làm việc cho mạng lưới của Navalny đã gấp rút dọn dẹp văn phòng của họ, đồng thời xóa các tài khoản và cuộc trò chuyện trên mạng xã hội.

Ở St Petersburg, nơi những người ủng hộ xếp hàng quanh khu phố cách đây 4 năm khi chính trị gia này đến thị trấn để mở trụ sở khu vực đầu tiên của mình, giờ không có dấu hiệu nào cho thấy đội của ông đã từng ở đó.

Cửa trước văn phòng của họ đóng kín. Bên trong chỉ có một vài chiếc ghế, một giá treo áo khoác và một chiếc máy in bám đầy bụi.

Sợ bị truy tố

Irina Fatyanova, người điều hành đội St Petersburg của Navalny cho đến thứ Hai, nhấn mạnh rằng bà hiện đã cắt đứt mọi quan hệ với tổ chức, và đang có nguy cơ bị gán cho là một phần tử cực đoan.

Nhưng bà cho biết áp lực từ các nhà chức trách đã tăng đều đặn kể từ tháng Giêng, khi Alexei Navalny trở về Nga sau khi hồi phục sau một vụ tấn công bằng chất độc thần kinh ở Siberia. Bị bắt khi vừa đặt chân xuống sân bay, ông đã ở tù kể từ đó.

"Kể từ tháng Giêng, tôi không nghĩ rằng có được một ngày yên bình nào khi mà luôn lo lắng về tiếng gõ cửa, hoặc một vụ án hình sự nào đó", Irina tâm sự. Bà nói với tôi rằng bà đã bị theo dõi, giam giữ và khám xét nhà những tuần gần đây.

Nhưng cái mác "chủ nghĩa cực đoan" đưa mối nguy hiểm lên một cấp độ khác.

Irina mô tả động thái này là một thảm kịch cá nhân và hiện có kế hoạch thử tranh cử địa phương, độc lập với Đội Navalny - một kế hoạch mà theo Leonid Volkov, có thể được nhân rộng trên toàn quốc.

"Mọi thứ thật đáng sợ, nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu tất cả chúng ta đều sợ hãi?" Irina nói. "Tôi không muốn nhìn vào mắt thế hệ tiếp theo và xấu hổ."

Tổng thống Putin có ‘cung điện tỷ đô’?

Nga trả đũa sau vụ các quan chức an ninh bị Anh trừng phạt

Nhưng sức mạnh phong trào của Alexei Navalny lớn gấp đôi: khả năng lãnh đạo lôi cuốn của ông và cơ cấu tổ chức mà ông xây dựng hỗ trợ các nhà hoạt động trên khắp đất nước.

Vận động thông qua mạng xã hội, họ đã tổ chức các cuộc biểu tình trên đường phố, thúc đẩy các ứng cử viên chống Điện Kremlin tranh cử và tiến hành các cuộc điều tra chống tham nhũng đối với các quan chức cấp cao nhất. Những phong trào này đã lan truyền mạnh mẽ.

Nhưng sự khoan dung cho các hoạt động của họ đã chấm dứt.

Tại St Petersburg trong tuần này, thậm chí một bức tranh tường vẽ Alexei Navalny chỉ tồn tại 4 giờ trước khi cảnh sát đến, ngay sau đó, các công nhân thành phố đã sơn đè lên nó.

Chỉ trong chốc lát, hình ảnh của Navalny đã bị xóa sổ.